Zonguldak kıyılarından daha doğrusu denizinden geçmiş zamanlarda uskumru avlardık.Ya bu balık bizim kıyılarımızı terk etti ya da biz mi avlıyamıyoruz? acaba Uskumru avlayan, yerini bilen veya görenlerin bilgi vermeleri rica olunur.Bilgileriniz için teşekkürler.
Bakın uskumruya ne olmuş. Bu yazı Bilgehan Sarp beyin sitesinden, vakti zamanında genel kültür amaçlı olarak tarafımca dosyalanmıştı. Şu anda sitesi ne yazık ki kapalı ve bizler bu ansiklopedik bilgilerden, şu an için yoksunuz. Dilerim kısa zamanda, yeniden sitesini bizlere açar. Aşağıdaki yazı, bilgehansarp.net sitesinden alıntıdır. Sanırım sorunuza da bir nebze cevap niteliğindedir Aydın bey... Uskumru göçmen balıklardandır. Marmara denizinde bulunan uskumrular yumurtalarını döktükten sonra Nisan ayından itibaren kanalı takiben Karadenize çıkarlarmış. Çıkış hızlı olmakla beraber geç kalan bazı sürüler Haziran ayında dahi Karadenize çıkar onları o senenin vonozları takip edermiş. Yaz boyunca Karadeniz'de yemlenip yağlanan ve büyüyen uskumrular Kasım ayında havaların soğuma işareti ile inişe başlar yine kanalı takiben Marmara'ya yayılırlarmış; bir kısım sürüler Çanakkale boğazını takiben Ege, Akdeniz'e iner bir daha geri dönmezlermiş. İniş daha uzun sürer Karadeniz'de uzunca süre eğlenen bazı sürüler inişe geç başlar, bunlara da mavriko denirmiş. Kışın soğukta kanalın nispeten sıcak sularında yatarak pek hareketsiz kalan uskumru sabahın çok erken saatlerinde yemlenmek için kanaldan çıkar kıyılara yanaşır sonra tekrar kanala çekilirmiş. Uskumru bu iniş ve çekışlarda bolca avlar verir İstanbul'lunun ve balıkçı esnafının yüzünü güldürürmüş. Buraları hep geçmiş zaman olarak anlattık bunun nedeni "artık Marmara'da uskumru yok". Ben Marmara'da çocukluğumda uskumru görür, yakalardım yıllardır görmedim, duymadım, yakalayamadım. Burada rahmetli Sıtkı Üner'in bir anısını onun ağzından aktarmak istiyorum, ilk okuduğum andan beri bu anı bana pek hüzünlü gelmiştir. "Marmara denizi göçmen balıkların kışlama yeridir. Göçmen balıklar meyanında olan uskumrular yumurta ve spermalarını Marmara'da olgunlaştırarak burada dökerler. 1965 senesinde Mart ayında yumurta dökmeye hazırlanan uskumrular, geceleri onbiner mumluk lüks lambası yakılarak civarına toplattırılmak suretiyle ve ayrıca gündüzleri oynağa kalktığı zaman gırgırlarla o kadar çok avlandı ki, yumurta dökecek pek az stok kaldı. Tutulmaktan kurtulan ve yumurta dökecek alanı bozulan ufak sürüler de yerlerini yadırgadıklarından, kolyozların yaptığı gibi Çanakkale boğazından geçip Ege denizine kaçtılar. O sene ilkbaharda çiroz olmadı. Yazın da vonozlar görünmedi. Dolayısı ile uskumru kıtlığı başladı. Halen Marmara ve Karadeniz'de az miktarda uskumruya tesadüf edilmektedir." (Balık avcılığı ve yemekleri, Sıtkı ÜNER, 1968). O günden bugüne değişen artık Karadeniz ve Marmara'da uskumruya hemen hemen hiç rastlanmamasıdır. Buna benzer bir durum yine 1960'lı yıllarda Kuzey Atlantik'te yaşayan kuzey denizi stoğu olarak anılan uskumru sürülerinin başına gelmiş aşırı avlanmadan sayıları çok azalmış tüm çabalara ve aşılama çalışmalarına rağmen halen durum düzeltilememiştir. Yani bizim Avrupalılar da bizden çok farklı değilmiş.
Sennur kardeş verdiğin bilgi için çok teşekkürler.Senin gibi duyarlı ve ilgili kişilerin çoğalması dileğiyle.
USKUMRUYA elveda Sennur arkadaşım gerçekten çok teşekkür ederim. Ben küçüklüğümde çapara ile sandaldan istavrit yakalarken(tabi bizim çaparalar uzun olurdu) tek tük çaparaya uskumru gelirdi ve bizi deli ederdi. Çaparaları birbirine dolaştırır bizi saatlerce uğraştırırdı. Şimdi keşke gelse bizi uğraştırsa deli etse. Karadeniz ,bilenler belki vardır günden güne zehirleniyor.Sanırım böyle giderse göçmen balıkların hiçbiri karadenizi tercih etmeyecekler. İNSAN ELİNDEKİNİN KIYMETİNİ ONU KAYBEDİNCE ANLIYOR
Aydın bey, uskumru benim ilk tuttuğum balıktı ve henüz 6 yaşındaydım. Yani bundan 24 sene öncesinden söz ediyorum. Üsküdar sahilinde, 6 yaşındaki bir çocuğun oltasına takılacak kadar çok uskumru vardı. Çok vardı diyorum, çünkü babamın her balığa gidişinde uskumru tuttuğunu gayet net hatırlarım. Şimdiki istavrit misali, o zamanlar da uskumru vardı. Ama şimdi bırakın sahilden olta atarak tutmayı, tekne ile açılsanız dahi bulmanız çok zor. Ancak balıkçı ağlarına takılacak da, balık pazarlarında bulacaksınız. Ki o bile azaldı artık, kolyozları uskumru diye yutturuyorlar insanlara ne yazık ki.
hakiki uskumru saroz gökçeada ve bozcaada taraflarında nadirende olsa çapariye gelmektedir eskisi gibi kalmadı rastgele
Bir de aşağıdaki linke tıklayarak, değerli Mahir amcamızın av hikayesini bir okuyun sevgili arkadaşlar. Hüzünlenerek ama keyifle okuyacağınızdan eminim. Nasıl yok olmuşlar, bir de onun kaleminden okuyun. Uskumrunun intiharı; http://www.balikavi.net/forum/showthread.php?t=2346
Sennur Bey harika hikaye Bu hikayeyi yazan büyüğümü alkışlıyorum. Sennur bey size minnettarım Beni çocukluğuma götürdünüz Teşekkürler uskumruya ne olduğunu öğrendim İNTİHAR ETMİŞ...
Geceleri binlerce watt gücünde lambalarla gündüzleri de oynak yaptıkları yerlerde aküden denize elektirik verilmek suretiyle bolca katledildiler zamanında.Uskumru suya elektirik verildiğinde donup kalıyor elektirikten etkilendiğinden değil balık yön bulma duyusunu kaybediyor resmen kör olmuşcasına suda öylece bekliyor hareketlenmeye başladığında aynı işlem tekrar ediliyor ve ağla çevrilirken hiçbir kaçma şansı olmuyor.Aynen uskumruda olduğu gibi aynı film yıllarca palamut için de çevrildi, şimdiki nesil yani bizler uskumrunun arkasından palamutun da yitişini canlı yayında izliyoruz. Bu esnada KKGM ne yapıyor? diye soracaksınız tabiiki. Ben söyliyeyim size sabah 09:00 akşam 17:00 koltuklarında oturup önümüzdeki ay alacak oldukları maaşlarının hesaplarını yapıyorlar. Denetim mekanizması çalışmıyor, yatıyor. Hep daha fazla avlanmaya çalışılıyor, kimse avladığı kadarına "Allah bereket versin" demiyor. KKGM ise ticari balıkçıların denizi tüketmesine sesini çıkarmıyor. Balık hallerinde kasa kasa limit altı balıklar satılıyor. Tutmak yasak, satmak yasak kimsenin umrunda değil.Ben de bunu görünce her zaman evime ve dükkana balık aldığım yere şahsen tavır koyma yoluna gidiyorum. Bir daha parmak kadar barbun ve çinekop diye sattığı defne yapraklarını görürsem kendisinden birdaha balık almayacağımı söyledim. Şükür adam laftan anlıyor, karşı kaldırımdaki balıkçı ise tam bir afedersiniz "MAL". Adama mersin balığı yakalamanın ve satmanın yasak olduğunu söyledim, adam bana "Get lan sanamı hesap vericem dedi" . Fotosu çekilen mersin balığının haberi yerine ulaşınca yediği ceza 1500 küsür ytl. Siz de bir amatör balıkçı ve bilinçli bir tüketici olarak üstünüze düşeni yaparsanız belki zamanla bir bilinç oluşur da bu yokoluşu bir nebze geciktirebiliriz belki. Ne dersiniz?
Size katılıyorum Yücel Bey yazdıklarınız çok doğru şeyler.KKGM olayını tam anlıyamadım ama. Şimdi bizim Türkiyemizde bazı şeyler malesef en son noktadan değiştirilmeye (yani affınıza sığınarak vurguluyorum KIÇTAN DEĞİŞTİRİLİR) çalışılır.Şimdi bakıyoruz büyük balıkçı tekneleri,bu işin ticaretini yapan sözüm ona ağa babaları neredeyse korunurken,bu işi hobi olarak yapan yaparkende doğayı canlıları seven koruyan amatör biz balıkçılara çeşitli yasaklar getirilir,getirilmeye çalışılır.Bize getirdikleri yasaklar sayesinde sanki doğa korunur sanki canlıların geleceği güvence altına alınır.Yaptıkları tek şey amatör avcılığı öldürmek.
ne güzel de oluyor di mi şöyle çapariler havalandıra havalandıra gelir aşağıdan ...sanki 300 gr kurşun yokmuş gib ucunda ...ama maalesef Yücel 'in söyledikler çok doğru...eskiden kova kova tuttuğumuz meralarda şimdi akşam 15-20 tane tuttukmu bayram yapar hale geldik ...bu arada boylar her sene biraz daha ufalıyor nedense ...mesela bu yaz hiç lipari tutamadım dersem yalan olmaz ...eskiden direk meraya çapariyi salar keyfimize bakardık ama son iki sezondur önce kaşıkla balığı bulmak zorunda kaldık ...
