İzmir'de Bir At-Çek Avı, Yeni Tecrübe ve Tahminler, İki Yakışıklı Levrek

Değerli amatör dostlar, adım Aykut Aytış. 16 yıldır güzel İzmir’de yaşamaktayım ve amatör balık avcılığı, özellikle de at-çek (ile levrek) avları benim onulmaz tutkum. Sizlerle bugün tam bir yılını doldurmuş olduğunu şaşırarak fark ettiğim at-çek avlarımdan birkaç kareyi ve de geçen hafta yaptığım bir at-çek avındaki bazı tecrübelerimi paylaşmak istiyorum.

Tam bir yıl önce, 16 Ağustos 2009’da ilk at-çek avımı Gümüldür Azmak’ta (Tahtalı Deresi) yapmıştım. Onca acemiliğime rağmen şanslı günümdeydim, çünkü Pelican London 2.40 cm (15-45 atarlı) kamış, asso double strength 0.24 mm misina, ryobi ecusima 4000 vi makine ve G-15R renk kodlu Rover 98 kandırıcıdan oluşan takımıma şu paşa atlamıştı da beni iflah olmaz bir at-çek ve levrek tutkunu yapıvermişti:





Sonrasında kimi zaman eşimle, kimi zaman tek başıma, kimi zaman başka arkadaşlarla geceleri düştüm bu eşsiz varlığın peşine. İşte hepsi de geceleyin yapılmış türlü at-çek avlarından avlakta veya evde çekilmiş bazı kareler (balıkların kimisi benim oltamı şereflendirmiştir, kimisi eşimin oltasını; dostların oltasını şereflendiren balıkların resimlerini onlara sormadan koymak istemedim):











İşte böyle geçip gitti bir yıl, her avda yeni tecrübeler edinerek, yeni dostlar tanıyarak, kimi zaman balıklı, kimi zaman da (bazen hiç vuruş veya takip almadan, bazen alınan bir takibin sonuçsuz kalmasıyla, bazen sahteye vurup ona takılan bir balığın bir süre sonra sahteden kurtulmasıyla, bazen bir azmanın takım taklavat ne varsa koparıp gitmesiyle) balıksız …



Derken, geçen hafta yine bir at-çek avında buldum kendimi. 11 Ağustos 2010 akşamından başlayıp 12 Ağustos 2010 sabahına kadar süren uzun soluklu bir at-çek macerası idi bu. Avlak yerime geliş saatim, eğer yanlış hatırlamıyorsam saat 18.30 civarıydı. Aslında bir gece avı yapmayı planlıyor idiysem de, avlağa biraz erken gitmemin sebebi, kullandığım bazı sahtelerin aksiyonlarını gündüz gözüyle tecrübe etmek ve özellikle de wtd aksiyonuna çalışmaktı. Aslında hayatımdaki ilk levreğimi tam bir yıl önce Rover 98 ile almış olsam da, sonraki at-çek avlarımı daha ziyade geceleri ve az batarlı damaklı sahteler ile gerçekleştirdim; fakat su üstü (damaksız) sahteleri kullanmanın ayrı bir zevk olduğunu da kullananlardan sürekli işittim. Özellikle, su üstünden sizin özel bir çaba ile verdiğiniz aksiyonla gelen bir sahteyi predatörün takip ettiğini (ve şanslıysanız sahtenize hamle yaptığını) görmek, tarifi imkansız bir heyecan ve keyif olsa gerek.

Gelelim avlaktaki macerama. Avlağa vardığımda iki amatör daha at-çek yapıyorlardı. Daha sonra benim de at-çek avı ile ilgilendiğimi fark edince, içlerinden bir yanıma geldi ve kendisinin Turgay Karaaslan olduğunu sevinerek öğrendim. Turgay Bey’in öncü ve ayrıntılı paylaşım ve sunumlarını sanal alemde takip etmekten büyük zevk duymuştum; kendisiyle yüz yüze tanışmaktansa çok daha büyük bir zevk aldım. Turgay Bey ile gayet güzel ve faydalı, paylaşımcı bir muhabbetimiz oldu. Dahası, bu muhabbetten sonra ben river2sea buble pen ile wtd aksiyonunu çalışırken bana kamışı nasıl kullanmam gerektiğini de gösterdi, kendisine çok teşekkür ediyorum. Umuyorum, bundan sonra da güzel paylaşımlarımız olacak (Turgay Bey’in yanındaki diğer arkadaş ile maalesef tanışamadık, buradan ona da selam ederim).

Gün batımına kadar, sadece wtd aksiyonu çalışmakla kalmadım, aynı zamanda gece avlarımda kullandığım damaklı sahtelerin aksiyonlarını da gözledim. Gün battıktan bir süre sonra Turgay Bey ve arkadaşı avlağı terk ettiler, zira onlar çok daha erken bir saatte gelmiş ve yorulmuşlardı. Aradan kısa bir süre geçti ki, bu kez at-çek avına gönül verdiği her halinden belli olan Vehbi Özdemir ile tanışma fırsatım oldu. Onunla da hoş bir muhabbetimiz ve fikir alış verişimiz oldu. Ayrıca bana sahte koleksiyonundan bazı örnekleri gösterip tanıttığı için buradan kendisine teşekkür ediyorum. Bir süre sonra Vehbi Bey de avlağı terk etmek durumunda kaldı.

Saat gece on iki civarına kadar avlak kalabalık ve gürültülü idi. Maalesef, kalabalığı oluşturan şahıslar – özür dileyerek söylüyorum – ancak “çakal” diye tabir edilebilir (burada onların hangi çakallıkları yaptıklarına hiç değinmek istemiyorum). Bütün bu hengamede avlakta levrek falan olmasını beklemiyordum aslında. Bu yüzden, bu aralığı aksiyonlarını gündüz gözü ile test etmiş olduğum sahtelerimi “gece gözü” ile test ederek geçirmeye karar verdim. Yaklaşık yarım metre kadar derinlikte suya girerek, sahtelerimi gece gece gözlemlemeye çalıştım ve benim için çok şaşırtıcı bir olguyu tecrübe etmiş oldum.

Ay ışığının olmadığı zamanlardaki yakamoz etkisini hepimiz biliriz. Hele avlakta yapay ışık falan yoksa, aysız gecelerde misinamız bir ışık huzmesi halini alır ve bunun at-çek avını bozduğu söylenir. Benim gittiğim avlakta ise yapay ışık faktöründen ötürü aysız gecelerde bile misina bir ışık huzmesi halini almıyor; fakat gerçekten şaşırarak tecrübe ettim ki, bu avlakta aysız gecelerde sahte su altından aksiyonuyla gelirken etrafından masmavi ama aşırı abartılı olmayan bir yakamoz, bir ışık dansı oluşturuyor. Bu ışık sahte kıyıya yaklaştığında belli belirsiz fark edilse de, en iyi, sahte sığ sudan getirilirken onun tam üstünden bakınca fark ediliyor (bir gün mutlaka bu deneyi yapın derim, izlemesine doyum olmuyor). Bu muhteşem ışık oyununun şekil, tarz ve büyüklüğü ise, eğer doğru gözlemleyebildiysem, sahtenin renginden ziyade büyüklüğüne ve aksiyonuna bağlı. Yani, ay ışığının olmadığı, ama yapay ışığın misinanın yakamozunu kırarken sahtenin su içinde yakamoz yapmasına izin verdiği avlaklarda, sahtenizin rengi çok önemli olmayabilir (dikkat: bu yalnızca bir tahmindir!).

İşte bu deney, gözlem ve tahminlerin ardından ve de ortalık artık sakinleşince (saat gece on iki civarında) avlağımdaki favori sahtem strike-pro jl-120f’nin 061 renk kodlusu ile yeniden at-çeke başladım ve bir süre sonra ilk vuruşu aldım. Kişisel 35 cm limitim altındaki bu ispendeği, yaşattığı zevkten ötürü ona teşekkür ederek geri saldım (bu kişisel limitin gerekçesini bu yazının sonunda bir not ile açıklayacağım). Çok kısa bir süre sonra, yine aynı sahteyle yine limitimin altında bir ispendek çektim ve onu da öperek suya iade ettim. Bu saatten sonra, ama ispendek, ama palaz, ama levrek yapacağını tahmin ettiğim ve tek başıma kaldığım avlakta değişik sahteleri denemeye karar verdim. Denediğim sahteler ilk etapta, rapala x-rap glass ghost 8 cm, Strike-pro eg-063f 8.5 cm sahtenin 010 renk kodlu olanı, Strike-pro eg-024a 9 cm sahtenin a05 renk kodlu olanları idi. Bunlardan ilk ikisi ile yine limitimin altında kalan ispendekler çektim ve onları suya iade ettim, sonuncu sahte ise bir vuruş alsa da balık sahteyi kapamadı (bunun da ufak bir ispendek olduğunu tahmin ediyorum). Farklı aksiyon ve renklere sahip bütün bu sahtelerin balık veya vuruş alması, yakamoz etkisiyle ilgili tahminimi doğrular gibi görünmektedir. Fakat avlakta o saatlerde bolca ispendek olduğu için ispendeklerin sezinleyebildikleri hareketli her şeye saldırıyor olmaları gibi bir açıklama da düşünülebilir. Bu yüzden, bir kez daha ve vurgulayarak, kesin konuşamayacağımı söylemek istiyor ve bu konuda fikirlerinizi bekliyorum [10000 karakter sınırlaması nedeniyle konuya aşağıda ilk mesaj ile devam ediyorum].

 

Saat 3.30 civarı, daha önce internette dikkatimi çekmiş olan ve geçenlerde Çağlar Av’dan Faruk Abi’nin tavsiyesi üzerine aldığım (buradan ona teşekkür ediyorum) ve de bu avda elimdeki en iri kandırıcı olan River2sea Triho Minnow 120f sahteyi (bendekinin renk kodu hb06) denemeye karar verdim. 12 cm uzunluğunda, 14,5 gr ağırlığında, 1,5-1,8 m batarlı ve üç iğneli bu sahtenin atımı fena değil ve aksiyonu bu fiyat aralığındaki sahtelere göre oldukça başarılı. Elimdeki en iri ve yeni sahte olan bu sahteyi kullanmaya karar vermemin iki nedeni var. Birincisi en yeni sahtemi test etmek tabiki, ikincisiyse iri bir sahte kullanmak yoluyla ispendekleri eleyip iri bir av yakalamak. Gelin görün ki, yaklaşık yarım saatlik bir denemeden sonra bu sahteye de atlayan yaklaşık 30 cm’lik bir ispendek oldu (yine de o ana kadar çektiğim en iri balıktı bu). Bu ispendeği de suya iade edip aynı sahte ile at-çeke devam ettim. Yine bir yarım saat kadar geçmişti ki, günün diğer vuruşlarına nazaran daha kuvvetli bir vuruş aldım. Kısa bir mücadeleden sonra 40 cmlik bir palazı çekmeyi başarmıştım. Saate baktığımda saatin 04.36’yı gösterdiğini gördüm. Limitimin üstünde olan bu palazı emeklerimin karşılığı olarak addedip alı koydum ve tekrar at-çeke başladım. yaklaşık 15-20 dakika sonra öyle bir vuruş aldım ki tarif edemem. Ya da edebilirim: Resmen tırsmıştım. Arkadaş aldı misinayı kalamayı giderek hızlanan bir devirde cırlatarak yürüyor. Önce bunun beni bulmayı çok seven iri çiçinalardan olabileceğini düşündüm (boru kurdu ve mamun kullanarak yaptığım dip takımlı kıyı avlarında az uğramadım çiçinaların hışmına; dahası, Texas olta düzeni –Texas rig – ile at çek yaparken silikonuma bile atladıydı bu sevgili çiçinalar ). Ama sonra durup kafa falan atınca ve 40 metre kadar ileride suyu şapırdatınca anladım ki bu bir levrek. Bu kez iyice tırstım. Daha önce 3-4 kg’lık levrekler yakalamıştım ama hiçbiri bunun kadar sert basmamış, bu kadar hırçın davranmamıştı ve ben bu balığın onlardan büyük olduğunu tahmin ettim doğal olarak. Korkmamın nedenini de anlamak kolay sanırım: Yanımda kimse yokken bu azmanı nasıl çıkaracağım (hoş, kıyıya getirebileceğimden bile şüpheliyim). Azman, bir yürüyor, pir yürüyor: en az 10-15 metre. Yapmam gereken şey teorik olarak çok basit: Balığı 0.25 mm latex super soft 250 metre misinam, ryobi ecusima 4000vi makinem ve iki parçalı shimano catana 300 cm spin kamışımla yormak. İlk olarak, kalamamı balığın hareketine göre doğru ayarlarda tutmaya çalışıyorum. İkinci olarak, kamışımı yere paralel ve balıktan gelen misinayla dike yakın bir açı yapacak şekilde tutuyorum; böylece balığın ani vuruşlarını biraz da kamışın esnekliğinin absorbe etmesini sağlamayı hedefliyorum. Biraz balık çekiyor ben duruyorum, biraz o duruyor ben çekiyorum, ara ara ikimizde dinleniyoruz falan; ama ne o ne de ben misinayı boş bırakmıyoruz. Böyle böyle derken, nihayet balığı bana 10 metre mesafeye kadar getirdim ve yorulmuş olduğu belli bir şekilde balık yan olarak yüzledi. Son hamlaleri yapacağından hiç kuşku duymaksızın ve bir metre kadar suyun içine girerek yavaş yavaş çektim efeyi ve onu kumsalla arama aldım. İşte buralar riskli yerler. Tecrübelerimle sabittir ki, levrek bedenini sığda zemine değdirerek ve zeminden güç alıp ani hamleler yaparak misina koparmaktadır. Neyse, 300 cmlik kamışla epey zorlanarak ama dikkatle, balığı kıyı ile kendi aramda iyice kıstırdım ve elimi ağzına götürüken birkaç kez tozu dumana buladı. En sonunda kıyının epey sığ bir bölümünde balık yatay pozisyondayken onu zaptedebildim ve elimi ağzına sokup kıyıya aldım; ama kıyıda elimden düştü ve sahtenin iğnesi de elimi hafiften çizdi. Kumda debelenen balığı tekrar ağzından yakaladım ve güvenli bir uzaklığa götürmeyi başardım. Sahtenin orta iğnesi balığın ağzında, diğer iki iğne ise kafasına gözüne her yerine batmış (Levrekler sahteye onu ortalayarak saldırıyorlar çoğu zaman). Güç bela çıkardım sahteyi. Bir yandan da çok şaşkınım. Daha önce yakaladığım balıklarla kıyas ederek çok iri olması gerektiğini düşündüğüm ve bu yüzden beni hem çok heyecanlandıran hem de çok korkutan bu balık, Allaha şükür, öyle çıkmadı. Peki 62 cmlik bu levreğin kendisinden daha büyük levreklere nazaran çok daha hırçın ve güçlü bir mücadele vermesinin sebebi ne olabilirdi? Bu konudaki tahminim, meselenin esasının su sıcaklığında yattığı. Sanırım, soğuk kanlı birer canlı olan balıklar su sıcaklığı arttıkça daha enerjik oluyorlar.

Bugüne kadar en çok keyif aldığım bu mücadele ile, saat 05.10 gibi avımı sonlandırdım ve paşaya hayran hayran bakarak bir sigara tüttürdüm. Sonra da aheste aheste topladım eşyalarımı. Sizleri bu ava ait bir iki fotoyla baş başa bırakıyorum:





Otobüs durağına yürürken seyirlik bir İzmir Sabahı:




Bu avın 2500 ve 640 g gelen yakışıklılarıyla ev halleri:






Paşalarımızı alan HB06 renk kodlu River2Sea Triho Minnow 120f sahtemiz (bu avda suya iade edilen 30 cm’lik bir ispendek, alıkonan bir palaz ve bir levrek ile iyi iş çıkardı):



Değerli amatör dostlar, en güzel av tecrübeleri sizinle olsun.

NOT: Değerli amatör dostlar, bilindiği üzere, amatör balık avcılığını düzenleyen tebliğe göre levrek (deniz levreği) için boy limiti minimum 18 cm’dir. Benim de at-çek ile yapmış olduğum avlarda 20-25 cm’lik ispendekleri yakalayıp alıkoymuşluğum vardır. Ancak, levreğin bizim sularımızda hangi ölçülerdeyken olgunlaştığı, bizim sularımızdaki levreğin üreme döngüsüne kesin katkı yaptığından emin olunması için en az ne kadar büyüklükte olması gerektiği gibi aklıma gelen bazı sorulardan hareketle küçük bir literatür taraması yaparak, alıkoyacağım levrek için KİŞİSEL alt limitimi 35 cm olarak tayin ettim. Bu belirlemeyi yaptığım tarihten bu yana 35 cm altındaki levrekleri almamaktayım. Bu belirlemede şu kaynaklardan yararlandım:

“Göksu Deltasındaki Akgöl-Paradeniz Lagünlerinde Yaşayan Levrek (Dicentrarchus labrax (L., 1758), Perciformes: Serranidae)’in Büyüme …Özellikleri”

"KARADENİZ’DE LEVREK YETİŞTİRİCİLİĞİ"


Deniz Ergüden tarafından hazırlanan ve Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü tarafından (Su Ürünleri Avlama ve İşletme Teknolojisi Ana Bilim Dalı) 2002 yılında kabul edilen Türkiye Denizlerinde Bulunan Levrek ... 'in Genetik ve Morfolojik Yapısının İncelenmesi başlıklı yüksek lisans tezi.

 

Helal olsun abi. Anlatımına ve bilimsel yaklaşımına bayıldım, tebrikler...

 

Aykut hoşgeldin kardeşim,

Sen gelmeden methin geldi,

Güzel avlar, güzel raporlar, eşine ve sana mutlu ve tadında balık avları

Herşey gönlünüzce ola,

Hoşgeldin, sefalar getirdin.

 

çok güzel paylaşım diyecek kelime bulamıyorum teşekkürler