Bel Ağirliklari...

Denizle ilgili bir çok aktivitede neopren malzemeler kullanılır. Amaç özellikle göğüs ve karın bölgelerini soğuktan korumaktır. Bu aktivitelerin tamamına yakını da su üstünde yapılır. Neopren malzeme, içindeki hava kabarcıkları nedeni ile yüzdüğü için bir taşla iki kuş örneği hem ısı yalıtımı yapar hem de bir tür can yeleği vazifesi görür. Ancak konu sualtı avcılığı olduğu zaman iş değişiyor.

Bizler vücudumuzun tamamını hem soğuktan hem dış etkenlerden korumak zorundayız. Her şeyden önce çok uzun süreler avlanıyoruz. Deniz faunası ile temas halindeyiz. Tüfek kuruyoruz, avımızı ele geçiriyoruz. Yüzlerce kez palet vuruyoruz. Açıkta kalan tek yerimiz maske ve şnorkel kullandığımız için yüz bölgemiz. Bu alanın da mümkün olduğu kadar azını açıkta bırakacak dizaynda elbise gerekiyor.

Elbisemiz, eldivenlerimiz, çoraplarımız 2,5 m2 kumaş toplar. Bu da oldukça pozitif yüzerliğe neden olur. İş bu kadarla kalmıyor. Serbest dalarak avlandığımız için satıhta ciğerlerimizi dolduruyoruz. Ortalama 6 litre olduklarını düşünürsek içimizde bir nevi büyük bir şamandıra oluşuyor demektir. Diğer yandan vücut yapımıza, kas, yağ ve kemik yoğunluluklarına göre herkesin farklı bir sephiyesi vardır.

Bunlara taşıdığımız diğer malzemeleri de eklersek önemli bir yüzerlik meselesi çıkıyor ortaya.

Sualtı avcılığında önemli kurallardan biri, av yapılacak metrede nötr olmaktır. Bu kuralı kesinlikle göz ardı etmeyin. Nefes tutma süreleriniz, avlanma konsantrasyonunuz ve başarınız bu kurala bağlı olacaktır.

Sonuç;

Bu şamandırayı istediğimiz metrelere indirebilmek için fazladan ağırlıklar gerekiyor.

Özgül ağırlığı yüksek en ucuz malzeme kurşundur. Bu nedenle dalış ağırlıkları için kurşun kullanıyoruz. Dalış ağırlıklarını, hidrodinamiğimizi bozmamak şartı ile vücudumuzun farklı yerlerinde taşıyabiliriz. Taşıma yerleri avlanacağımız meraya, derinliğe ve av türüne göre, belimiz, sırtımız ve ayak bileklerimizdir.

Bel Ağırlıkları

Ağırlığını önceden belirlediğimiz ve alıştığımız kilogramda kurşun malzemeyi bir kemer üzerine dizerek belimizde taşıyoruz. Kemerler çeşitli malzemeden yapılsa da sualtı avcılığında en konforlu olanı kauçuk kemerlerdir. Serbest dalarak avlanıyoruz. Apnea sürelerimiz, ciğerlerimizi nasıl ve ne kadar doldurduğumuza da bağlıdır. Bu iş, diyaframdan başladığı için kemerimizin esnek olması lazım. Örme kemerlerle randıman alamazsınız.

Standart en 45 mm, standart kalınlık 4mm dir. Sarı ve siyah renklerde doğal veya suni kauçuk olabilir. Kemerinizin kalınlığı 5mm ise daha az esner. 3mm ise daha fazla esneyecektir. Kemeriniz çok esniyorsa, üzerindeki ağırlıklar özellikle aşağı inerken sırtınıza doğru katlanır, rahatsızlık verir. Az esniyorsa diyaframınıza baskı yapar. 3mm kemerler, derin avlanan, çok az ağırlık taşıyan ve değişken ağırlık kullananlar için avantaj getirir. Bu şimdiki konumuzun dışındadır.


Kemer tokamız çok önemli. Üç tip toka var


Sualtında her an kemerinizden kurtulmanız gerekebilir. Bu işlemi çok kısa sürede ve hiç bir yan etki olmadan becerebilmeniz lazım. Bu kararı verecek bilinçte iken kazandığınız bir kaç saniye, yanlış toka ve kemer seçimi hatta kemeri yanlış kuşanmış olmak yüzünden kaybedilir. İş işten geçer.

Birinci Kural

Kemer tokası ayarlandığı yerde kemeri sabit tutabilmelidir. Kleps tokalar, çok iyi kapatsanız bile belli zaman içinde kaçırabilir. Bunun nedeni, kauçuk kemerin karşı direncidir. Klepsin tırnakları kauçuğa bassa bile hareket ettikçe geri kaçabilir. Diğer yandan kemerin serbest kısmı, bir yerlere değdikçe tokayı açılmaya zorlar. Kemeriniz gevşer, her seferinde tekrar düzeltmeniz gerekir, aklınız orada kalır ve tabi ki konsantrasyonunuz kaybolur. Kapaklı toka kullanacaksanız, iyi kalite olsun. Metali tercih edin ve özellikle dişlerine bakın.
Buckle tokalar ciddi endüstri ürünleridir. Crom nickel malzemeden yapılırlar. Son derece sağlam tutarlar. Kullanım alanı daha çok serbest atlayış sporudur. Ancak acil kurtulma tokaları değildirler. (quick release box).

İkinci Kural

Kemeriniz, sağlam tutmalı ancak çok kolay atılmalıdır. Yüzünüzdeki maskenin görüş alanı kemerinizi görmenize izin vermez. Bunu yapmak için zamanınız bile olmayabilir. O halde bakmadan, düşünmeden sadece reflekslerinizin kumandasında elinizi attığınızda kemerinizden kurtulabilmelisiniz.

Buckle kemer tokalarında alttan ve yukarıdan basmanız gereken iki mandal var. Bu mandalları görmeden, eldivenli parmaklarınızla bulmalı ve her ikisine de karşılıklı açılacak kadar basabilmelisiniz. Antrenman gerektiğini düşünüyorum.
Marsilya tokalarda bildiğiniz gibi, oldukça büyük bir dil var. Bu dil kemer üzerinde oldukça büyük deliklere geçirilir. Kemerin serbest ucu boştadır. Bu ucu yakalayıp ters tarafa çektiğinizde toka açılır, kemer düşer. Bu kadar.
Kapaklı tokaların avantajı, kemeri istediğiniz sıkılıkta ayarlayabilmenizdir. Marsilya kemerlerde deliklere bağlıyız. Bazen önceki delikte dar, sonraki delikte bol gelir. Pantolon kemerlerinde olduğu gibi araya bir delik daha açmak gerekir.
Kemerimizi ve ağırlıkları satın aldık.
Kemeriniz size gereğinden uzun gibi gözükebilir, aldanmayın.

Ağırlıklarınız klasik yapıda ise kemeriniz içinden dolaşacaktır.
5 adet kullandığınız zaman kemerinizin bir kısmı gider. Satın aldıktan sonra ağırlıkları takmadan belinizde bakıp fazlasını kesme hatasına düşmeyin. Ağırlıklarınız içinden geçirilebilir tarzda ise sorun yoktur.



Kemerinizi ağırlıkları ile birlikte kuşandınız. Fazlasını kesin. Öyle kesin ki, açıkta kalan ucu tek elinizle çok rahat tutup çekebilesiniz. Avucunuzun içinden kayıp gitmesin.



Gelelim kemer ağırlıklarına;
Kenar ve köşeleri yuvarlak ve mümkün olduğunca bel kavisine uyacak şekilde hidrodinamik ve ergonomik olsunlar. 0,5 kg.dan 3 kg. a kadar çeşitli şekil ve ağırlıkta bulabilirsiniz. Kemer hazırlarken avlanacağınız derinlik, av merasının yapısı, avlanma tekniğiniz gibi bir kaç şeye dikkat etmeniz gerekiyor. Asıl ayarlama suda iken olacak. Malzemeleriniz ve vücut yapınızın ne kadar ağırlığa ihtiyacı olacağını deneyerek bulmanız lazım.

Kaç kg?
Bu soruyu cevaplamanın tek yolu tüm malzemelerinizle suya girmektir. Fazla vakit kaybetmemek için standart bir tablo veriyorum. Aşağı yukarı bu tablodan ağırlıkları bulur, yanınıza da küçük bir kaç yedek ağırlık alırsanız kemerinizi hazırlamak zor olmayacaktır.

 

Devam

Yukarıdaki tabloda bordo sayılar derinlik, lacivert sayılar kilomuz. Bu tabloya göre tahminen ihtiyacınız olacak ağırlığı bulabilirsiniz. Kemerimizi aldık. Ağırlıklarımıza da aldık. Tahmini kiloyu yüklendik. Suya girdik.İlk kontrolü şöyle yapalım. Elleriniz boş ve iki yanda. Suda dik duruyoruz. Ciğerlerimizi dolduruyoruz ve nefesimizi tutuyoruz. Satıh çizgisi maskemizin ortalarında ise kabaca ilk yüzerliğimiz iyidir. Pratik yöntemle derinliğe göre ağırlığı şöyle bulabiliriz.

8 metreye kadar derinlikler için satıh çizgisi maskenizin üzerine çıkmalıdır. 8-15 metreler için maskenizin ortasında kalsın. Daha derin avlanmak için de maskenizin altına gelsin. Bu denemeleri yaptıktan sonra dalışlarınıza başlayabilirsiniz. Kendinize en uygun ağırlık kemeri bir kaç denemeden sonra ortaya çıkacaktır. Bu çalışmaları yaparken yanınızda 0,5-0,75 gibi küçük kilolu ağırlıklar bulundurun. Unutmayın ki, tuzluluk oranı kaldırma kuvvetini etkiler. Marmara kemeri ile Ege’de yüzersiniz. Aynı kemerle Karadeniz’de batarsınız.

Ağırlıkları kemer üzerinde sabitlemek gibi bir takıntınız olmasın. Bunu yapmak tabi ki mümkün. Ağırlıkları yerleştirdikten sonra ezebilirsiniz, vidalayabilirsiniz, sıkıştırmalı pahalı ithal ağırlıklar var, aralara klepsler koyabilirsiniz.

Ağırlığın kaymaması için daha kalın kemerleri zorlayarak geçirmek mümkün. Bunları hepsi kemerinizle oynamanız gerektiğinde problem olur. Kemer sıkı geçmiş olsa da, kaldırdığınızda ağırlıklardan dolayı incelecek onlar da aşağı kayacaklardır.

Kemerinizi kuşandıktan sonra, ağırlıkları belinizin etrafında simetrik dağıtmanız gerekir. Aksi takdirde, rot ayarı bozuk bir ön takım gibi kemeriniz sizi hep bir tarafa çekecektir. Bu nedenle, ağırlıkların kemer üzerinde tatlı sıkı hareket edebilmeleri doğru ve gereklidir. Kemerinizi her zaman tokanın dibinden ve diğer ucundan tutup kaldırın. Kemer üzerinde mümkün olduğu kadar az şey taşıyın. Balık ipini takabileceğiniz halkalı bir kleps ve alışkanlığınız varsa, küçük bıçağınız yeterlidir. Kemer üzerindeki her şey, özellikle taş altında çaparize adaydır.

Ağırlık Yeleği

Dalışa geçme safhası, ciddi oksijen tükettirir. Bu tüketimi minimum düzeyde geçebilmek için uygulanacak en iyi yöntem ördek dalışıdır. Ancak çok sığ suda bunu yapamazsınız. Çözüm ağırlık yeleğidir.

Karakıyıda avlanırken, agaşon için düşmeniz gerekir. Yeterli derinlik olmadığı için satha paralel veya az açılı bir hat üzerinde inersiniz. Ağırlık merkeziniz sadece kemer ile belinizde iken, ağırlık yeleği ile bu merkez sırtınıza gelir. 4-5 kg arası bir yelek, belinizde 5-6 kg ile çok konforlu bir avlanma sağlar.
Ağırlık yeleğini, boyunuzu geçen derinliklerde kullanmanız sakıncalıdır. Her ne kadar D ring ile kemere bağlasanız da, problem anında ağırlık yeleğini atmak zor iştir. Ayağınız yere basıyorsa mesele kalmaz.

Bilek Ağırlıkları

Paletlerimizi sathın altında tutmamız lazım. Aslında yüzen nesne paletler değildir. Paletler batar. Bacaklarımızı kaldıran pantalonumuz ve çoraplarımızdır. Bunu karşılamak için bileklerimize uygun ağırlıklar takıyoruz. Her bilek için ½ kg. yeter.

Karakıyıda avlanırken üzerimizde taşıdığımız toplam ağırlığı doğru hesap etmek lazım.Yelek, kemer ve bileklerimizdekilerin toplamını, ihtiyacınız olan ağırlığa eşitleyin.

Değişken ağırlığa da kısaca değineyim.

Bir iki teknik hariç, avlanacağımız derinlikte nötr olmanın önemli bir kural olduğunu hatırlayalım. 180 cm. 80 kg. bir avcının 20 metrede nötr olması için gereken ağırlık sadece 4–5 kg.’dır. Bu kemerle satıhta ciddi pozitif oluruz. İlk metreleri geçmek için kuvvetli palet basmak lazım, bu da oksijen tüketimini arttırır. Sistem gayet basittir. 4 kg. kemeriniz takarsınız. Elinize de 3 kg. bir külçe alırsınız. Toplam 7 kg. ile rahat iner, 10 metrelerden sonra negatif olacağınız için paletlerinize gerek kalmadan avlanacağınız yere kadar düşersiniz.

İstediğiniz yere vardığınızda bu külçeyi elinizden bırakır ve nötr avlanırsınız. Çıkışınız da kolay olacaktır. İlk bir kaç metreyi geçtikten sonra pozitif olacağınız için paletlerinize gerek kalmadan satha çıkarsınız.

Değişken ağırlığın temeli bundan ibaret. Bu sistemin doğru çalışması için, iyi bir şamandıra, ilk 10 metresi yüzer örme ip, sonrası görünmemesi için monofilament nylon ve ergonomik bir ağırlık gerekiyor. Bu külçenin elinizden bırakırken ses yapmaması için neopren bir kılıf içinde olmasında fayda var.
Ağırlığı elinizde taşıyabilirsiniz. Kulak eşitlemek için elinizi kullanmanız gerekiyorsa, kemerinizle elbiseniz arasına da sıkıştırabilirsiniz. Bu nedenle yassı olmasında fayda var. Değişken ağırlık, belirli bir düzeye gelmiş tecrübeli avcıların uygulayacağı bir yöntemdir. Sualtı avcılığını iyi öğrenmeden ve deneyim kazanmadan denememek lazım. Her zaman olduğu gibi bu teknikte de muhakkak iki kişi olmak gerekiyor.
Dalış ağırlıkları ile bilgiler kısaca böyle. Aklınıza takılan bir soru olursa, iletmekten çekinmeyiniz. Sonraki konumuz maske, şnorkel, balık ipi, bıçak, şiş kakıcı ve paletlerimiz olacak.

Sağlıklı dalışlar dileğiyle.

Jak Boeno
__________________