TRANÇA-YALANCI TRANÇA -ANTENLİ MERCAN KARMAŞASINA BİR BAKIŞ

Konu, 'Denizdeki Canlılar' kısmında night fisher tarafından paylaşıldı.

  1. night fisher

    night fisher fatih

    Yaş:
    59
    Mesajlar:
    2.135
    Şehir:
    bursa
    Favori Kamış:
    kendisinin dizayn ettiği muhtelif kamışlar
    Favori Makine:
    çançinçon çinişi makineler
    En İyi Avı:
    kırlangıç 8.4 kg
    Amatör balık camiasınca en sık karıştırılan balıklarımızdan birkaçıda TRANÇA,YALANCI TRANÇA (ANTENLİ MERCAN)VE FANGRİ MERCAN TÜRLERİDİR.Bu konu başlığı altında,bü türleri tanıyabilmemiz için gerekli küçük ve basit ipuçlarını vermeye çalışacağım,faydalı olması dileklerimle:)

    Öncelikle trança,diğer ikisinden ayrı cins balıktır.Bunu bilimsel adından yola çıkarak şöyle açıklayayım,
    Trança-Dentex gibbosus ,burada DENTEX balığın cinsini ,GIBBOSUS çeşidini ifade eder.Dentex gibbosus bütün olarak balığın türünü ifade eder.

    Aslında bilimsel tanımlama çok daha geniş bir kavramdır,bir çok basamaklardan ve alt basamaklardan oluşursada(Domain-Alem-Filum/şube-sınıf-takım-familya-cins-tür-vs.) bizim bir balığı tanımlamamız için balığın ailesi(FAMILYA)nden yola çıkmamız başlangıç olarak yeterlidir.

    Trança,yukarıdada bahsettiğim gibi, DENTEX(DİŞLİ)cinsi bir balıktır,sularımızdaki en yakın akrabaları Dentex dentex(SİNARİT),Dentex macrophthalmus(PATLAKGÖZ MERCAN) ve Dentex maroccanus (FAS MERCANI) dur. Bu üç balıkta aynı cinste(dentex-dişli) balıklardır.

    FAS MERCANI Dentex maroccanus (Valenciennes, 1830)
    [​IMG]

    PATLAKGÖZ MERCAN Dentex macrophthalmus (Bloch, 1791)


    [​IMG]


    SİNARİT Dentex dentex (Linnaeus, 1758)

    [​IMG]

    TRANÇA Dentex gibbosus (Rafinesque, 1810)

    [​IMG]

    Bu dört balığında en belirgin ortak özelliği dişlerinde saklıdır.Hepsinin ağzını açtığımızda öndeki alt ve üst dişlerinin bir kısmının diğerlerine göre daha iri ve sivri olduklarını görürüz.Bu diş yapısından ötürü dentex yani DİŞLİ cinsi olarak sınıflanmıştır.Öncelikle dikkat edeceğimiz ayrıntı budur(DİĞER MERCAN AİLESİ BALIKLARLA KARŞILAŞTIRIRKEN).

    Gelelim diğer türlere (yalancı trança ve fangri),
    Bu iki türde mercan balıkları ailesinin Pagrus cinsi balıklarıdır.

    Dolayısıyla,aralarındaki benzer özellikler daha fazladır.Yukarıdaki diş yapısından hareket edersek,bu balıklarda dentexlerdeki dişler görülmez.Fangri ve antenli mercan(yalancı trança)gövde yapıları,ağız yapılarıyla birbirine daha çok benzerler(ergin boylarda) bu ikisini ayırmak için en belirgin özellikler,Antenli(yalancı trança) de görülen üst yüzgeçteki antenimsi uzunluk ve gövdedeki mavi beneklerdir.

    Bazen yüzgeçler kırılıp kısalır, mavi benekler erkeklerin üreme döneminde azalıp kafalarının sarımsı renklere dönüşmesiyle görünmez hale gelir.Bu durumda bir diğer dış görüntüye bakmalıyız.Buda pagrusların kuyruk yüzgeçlerindeki beyaz harelerdir.

    Bu beyazlık,fangride heriki kanattada mevcutken,antenlide sadece alt kuyruk yüzgecinde belirgindir.Fangriyi tanımanın en kolay yolu,kuyruk yüzgecindeki beyazlıktır,diğer pagruslarda bu şekilde bir (her iki kuyruk kanadında) beyaz hare-band bulunmaz.

    ANTENLİ MERCAN
    -YALANCI TRANÇAPagrus caeruleostictus (Valenciennes, 1830)

    [​IMG]

    [​IMG]

    ÜREME DÖNEMİNDEKİ ERKEK ANTENLİ

    [​IMG]

    FANGRİ MERCAN Pagrus pagrus (Linnaeus, 1758)

    [​IMG]

    Görüldüğü gibi yukarıda sıraladığım ve resimlerdede belirgin olan farklılıklar bizim fangri ile antenliyi birbirinden ayırmamıza oldukça yardımcı olurlar.Aslında zor olan,fangri ve antenliyi ayırd etmektir. Trançanın ergin halinde kafası tümsekleşir(TONGA BAŞ OLUR),üst yüzgeçin kuyruğa doğru bitimininin altında gövdede belirgin bir siyah hare-gölge-noktası ve EN ÖNEMLİSİ DİŞLERİ bize kendini gayet net tanıtır.

    -PEKİ BU YALANCI TRANÇA ADI NERDEN GELİYOR? NEDEN BU ANTENLİ İLE TRANÇA SIK SIK KARIŞTIRILIYOR?

    - Sorun,balıkların yavru(juvenille) hallerinde;
    Trança ve antenli yavru iken oldukça birbirine benzer.

    YAVRU ANTENLİ

    [​IMG]

    YAVRU TRANÇA

    [​IMG]

    Resimlerde görüldüğü üzere her ikisininde renkleri pembe ve üst yüzgeçleri belirgin şekilde antenimsi uzunlukta.İşte o antenler:)bütün bu karışıklıkların ve aynı zamanda yalancı trança adının müsebbibi:) Diş yapıları ve bariz mavi benekleri türleri birbirinden ayırsada genellikle trança yavruları ANTENLİ ,antenli mercan yada YALANCI TRANÇAlarda TRANÇA Olarak adlandırılmakta :(

    OYSA DİKKATLİ BİR GÖZÜN! KOLAYCA AYIRD EDEBİLECEĞİ DIŞ GÖRÜNÜŞTEKİ FARKLILIKLAR BİZE DOĞRUSUNU GÖSTERMEKTE.

    Önemli olan bakmasını bilmekte ve kıt ama karmakarışık bilgi kaynaklarını dikkatlice süzüp ,ayıklayacak tecrübe ve donanıma sahip olmakta diye düşünüyorum.

    ÜLKEMİZ SULARINDA YER ALAN TÜRLERİN LİSTESİNİN YER ALDIĞI EN ÖNEMLİ ULAŞILABİLİR KAYNAKLARIN(mesela bkz,http://www.biltek.tubitak.gov.tr/bilgipaket/canlilar/TR_tur_listesi/liste_kemiklibalik.htm) sıradan (bilim adamı olmayan) insanların anlayacağı şekilde resimli(hem foto hem çizim),yaşadıkları bölgeleri belirten,yöresel isimlerini doğru şekilde yansıtan şekilde hazırlanması,tüm amatör balık camiasının en büyük ihtiyaçlarından birisi aslında.
    SAYGILAR,RASTGELSİN.
     
    hsn bunu beğendi.
  2. Rüzgar

    Rüzgar Rüzgar Devrim

    Mesajlar:
    64
    Şehir:
    Türkey
    Emeğine sağlık abi arşiv niteliğinde değerli bilgiler teşekkürler bende merakımı gidermiş oldum çok fazla tanımasam da bu kırmızıları.
     
  3. evreseli

    evreseli ayhan

    Yaş:
    52
    Mesajlar:
    27
    Şehir:
    istanbul
    Favori Kamış:
    Okuma V sistem 2.40 / Okuma Cedros 4.20 surf
    Favori Makine:
    Shimano sonora 2500fb / Daiwa emblem pro 6000
    Fatih bey

    Eğer mavi noktacıklar fotoğraftaki gibi belirgin ise başka bir belirtici işaret aramadan ayırt edilmesi lazım.Bu arşivlik bilgileri bize ulaştırdığınız için teşekkürler.Saygılar.
     
  4. Aret

    Aret Aret

    Yaş:
    46
    Mesajlar:
    3.438
    Şehir:
    İstanbul
    En İyi Avı:
    Kalkan 4,5 kg. (Boğaz'da)
    Teşekkürler Fatih abi, arşivimize alacağımız çok güzel bir kaynak oldu bu çalışma. İnternet denen bilgi çöplüğünün içerisinde böyle paylaşımlar çok değer kazanıyor.
     
  5. volex21

    volex21 Volkan

    Mesajlar:
    6.735
    Şehir:
    İzmir
    Favori Kamış:
    Okuma V System 2.40 Lineaeffe Spirit Surf 3.90 (fiyat performans 9/10)
    Favori Makine:
    Spro Red Arc 20'lik (Fiyat/Performans : 8/10)
    En İyi Avı:
    Levrek (57 cm - 2.100 gr ) Sargoz (700 GR kadar) Palamut (40 cm üzeri), Lüfer 40 cm, Çipura 950 gr
    Çok güzel derleyip, toparlamışsın Fatih abi. Eline sağlık. :)
     
  6. night fisher

    night fisher fatih

    Yaş:
    59
    Mesajlar:
    2.135
    Şehir:
    bursa
    Favori Kamış:
    kendisinin dizayn ettiği muhtelif kamışlar
    Favori Makine:
    çançinçon çinişi makineler
    En İyi Avı:
    kırlangıç 8.4 kg
    Olurda denk gelirse diye yapıldı bu paylaşım:) Belki ,Ege yöremizde her gün yüzlercesi katlolan 10-20 cm lik trança yavrularından birkaçı kurtulabilir beklentisindeyiz;)
     
  7. night fisher

    night fisher fatih

    Yaş:
    59
    Mesajlar:
    2.135
    Şehir:
    bursa
    Favori Kamış:
    kendisinin dizayn ettiği muhtelif kamışlar
    Favori Makine:
    çançinçon çinişi makineler
    En İyi Avı:
    kırlangıç 8.4 kg
    Fotoğraflar ülkemiz sularında tutulan balıkları barındırmakta(av raporlarından alıntı).Dolayısıyla,mavi noktalar,antenli mercan balığını tanımlamamızda önemli bir belirti.
     
  8. night fisher

    night fisher fatih

    Yaş:
    59
    Mesajlar:
    2.135
    Şehir:
    bursa
    Favori Kamış:
    kendisinin dizayn ettiği muhtelif kamışlar
    Favori Makine:
    çançinçon çinişi makineler
    En İyi Avı:
    kırlangıç 8.4 kg
    Teşekkürler Aret:)


    teşekkürler Volkan:)
     
  9. derinsu

    derinsu derinsu

    Yaş:
    43
    Mesajlar:
    26
    Şehir:
    izmir
    Favori Kamış:
    shimano
    Favori Makine:
    banax
    En İyi Avı:
    6.500 gr levrek
    abi süper bilgiler teşekkürler..
     
  10. night fisher

    night fisher fatih

    Yaş:
    59
    Mesajlar:
    2.135
    Şehir:
    bursa
    Favori Kamış:
    kendisinin dizayn ettiği muhtelif kamışlar
    Favori Makine:
    çançinçon çinişi makineler
    En İyi Avı:
    kırlangıç 8.4 kg
    :) :) :) rast gelsin...
     
  11. erdem271

    erdem271 Erdem

    Mesajlar:
    101
    Şehir:
    İstanbul
    bütün resimler ölmüş
     
  12. leon009

    leon009 kenan atas

    Yaş:
    39
    Mesajlar:
    1
    resimleri tekrar yükleyebilirmisiniz
     
  13. night fisher

    night fisher fatih

    Yaş:
    59
    Mesajlar:
    2.135
    Şehir:
    bursa
    Favori Kamış:
    kendisinin dizayn ettiği muhtelif kamışlar
    Favori Makine:
    çançinçon çinişi makineler
    En İyi Avı:
    kırlangıç 8.4 kg
    Resimleri güncellemeye çalıştım,yukarıdan aşşağı sırasıyla koyuyorum

    FAS MERCANI

    [​IMG]


    PATLAKGÖZ MERCAN


    [​IMG]


    SİNARİT Dentex dentex

    [​IMG]

    TRANÇA Dentex gibbosus


    dişlere dikkat ,anteni yeni yeni kırılmış
    [​IMG]


    güzel trança örnekleri


    [​IMG]
    [​IMG]

    tongabaş olmuş trança
    [​IMG]


    ANTENLİ MERCAN YALANCI TRANÇA Pagrus caeruleostictus
    [​IMG]
    üreme dönemindeki erişkin erkek antenli,alt yüzgeç beyaz,sırt sararmış
    [​IMG]
    MAVİ BENEKLER GAYET BELİRGİN BİR ÖRNEK dişler kuzu dişi gibi tipik pagrus dişleri

    [​IMG]
    [​IMG]

    FANGRİ MERCAN Pagrus pagrus
    [​IMG]

    [​IMG]

    YAVRU ANTENLİ MERCAN


    [​IMG]

    YAVRU TRANÇA

    Mavi benek yok,dişlere dikkat.

    [​IMG]

    [​IMG]https://1.bp.blogspot.com/==Ppw_xgbjug/WYNoWadoUtI/AAAAAAAABl4/oAhKgIJ1OmcP6tLaedmeTBczsWHiieEXgCLcBGAs/s1600/CamaraDeLobosPinkDentexMouthShot.jpg
     
    Nixdorf bunu beğendi.