Vay Bu Palamutların Haline...

Yıllar olmuştu palamut avlamayalı.

Memleketten hep uzak olmam, ve hepi topu 15 günlük yıllık izinlerimi de haziran ayında kullanmam nedeniyle denk gelemiyorduk kendisine.

Taa 6-7 yaşımdan 16-17 yaşıma kadar Ağustos sonu, eylül başı oldu mu alırdık çaparilerimizi kaşıklarımızı, babamla palamuta giderdik.

Çok keyif alırdım. Hem balık kısa zamanda güzel av veriyordu, hem de vuruşu, o ilk asılışı, sonra çekmeye çalışırken kafa atışları ve beklenmedik ani deparları büyük keyif verirdi. :thumb: Teknenin yanına getirebilmek öyle de kolay sayılmazdı. (ya da ben küçüktüm, çok zorlardı ) O dönemde en ufak boyları da 35-40 cm olurdu. Başka avlarda bulamadığım bir mücadele yaşatırdı bana.

Ama yılda sadece bir ay, toplamda 4-5 av.

En unutamadığım hikayelerimden birinde, toplam 4 çapari ve sonunda tek kaşık olan takımıma 3 tane 40-50 cm boylarda palamut (zindandelen) ve iki kocaman lambuka bindirmiştim. Hepsi aynı anda! Boş iğne kalmamıştı ve hepside müthiş boylardaydı. Çekmek bambaşka bir haz olmuştu. Takımın o görüntüsü aklımdan gitmez. Sudan kaldırdığım anda babamın bile gözleri büyümüştü!



Sırf o hazzı yeniden yaşayabilmek için, aslında artık av partnerimle hedefimiz onların en irileri olan torikler, peçutalar ve diğer iri avcı balıklar olsa da, mevsimi gelince yine yapacaktım palamut sırtısını. Parmaklarımız özlem gidersin, eski hatıraları tekrar canlandıralım diye.

Geçen gün yine av partnerimle rutin avmarketi ziyaretlerimizden birinde ne var ne yok diye bakınırken duyumu aldık.

-Palamut başladı abicim!
-eek: ) Hadi yaa. Çingenedir ama daha onlar.
-Yok abi, baya irileşmişler, bildiğin palamut.
-Bu mevsimde nası yaa?
-Geçen yılki gibi değil abi boylar, erken başladı bu sene.
-Bak sen şu işee...

Ertesi gün ben hala içimden "çingenedir onlar yav, dokunmamak lazım daha" diyorum ama bir yandan da merak içimi kemiriyor. Bu sırada takımları hazırlamış bulunduk tabii.



11 yaşımdan bu yana, aynı av partnerim gibi eski dostum olan, hatta üniversitede İstanbul'da 5 yıl aynı evi paylaştığım, sonrasında evlenip İspanya'ya yerleştiği için de 3 yıldır yüzünü göremediğim dostum, kardeşim Furkan Antalya'da bu günlerde, 10 günlük tatile geldiler, her fırsatta birlikteyiz.

Hemen telefon:
-Kardeşim seni balığa götürücez.
-Hadi yaa, çok heyecanlı! (pek alakası yoktur aslında anlaşıldığı üzre )
-Evet, palamut başlamış, bir bakalım nedir durum.
-Ooo palamut! Daha önce de tutmuştum! D )
-Evet onlardan var yine. o)

Gerekli hazırlıklar yapıldı, sabah 5'te teknenin başında buluştuk. Ekipman ve az bir erzağımızı yükleyip çıktık. Ben hemen takımları hazırladım ve suyla buluşturduk.

Daha 15 dakika olmamıştı ki ilk balıklar geldi! İkisi birlikte hem de. Boylar beklentimin az birşey üzerinde. Çingeneyle palamut arası.

Benim 60-70 cm boylarında görmek istediğim balıkları bu kadar ufak görmek aslında biraz içimi burktu. Ama çıktık artık. Çok değerli bir kardeşimiz misafir durumda. Hem biz durmamız gereken yeri bilir, yeterli keyfi aldıktan sonra muhakkak ava son veririz. Bu dönemden itibaren önümüzdeki 3 ay, denizlerimizde gerek biz balıkçılara, gerek diğer tüm avcı balıklara büyük oranda yem olacak, av verecek türlerden bunlar. Her ne kadar "denize geri atılan her bir deniz yıldızı için yaşam yeniden başlasa da" bizim bu ufak çaplı avımız tolere edilecektir, affedecektir tabiat ana.


Sonrasında birer, ikişer, üçer dolmaya devam etti çapariler. Kısa sürede verimli bir av gerçekleştirdik. Arada etkinliklerini merak ettiğim farklı çaparileri de denedim. Bazısı iyi, bazısı biraz zayıf kaldı. Test etmiş, tecrübe kazanmış olduk. Ama şu bir gerçek ki, çok eski üç dost, kısıtlı zamanda çok keyif alarak, gırgır şamata muhabbet dolu bir av gerçekleştirdik.

Furkan'ın makinayı kapıp, "bunda balık var şimdi napıcam??", "bu kol neden dönmüyo?", "Bu şey ne işe yarıyo?" gibi ardı arkası kesilmeyen sorularından takriben bir saat sonra "bak oynaktan geçiyoruz, şimdi alıcaz balığı" "biraz derinlere inelim belki torik, kuzu vardır" gibi yorumlara varan hızlandırılmış balıkçılık bilgisi görülmeye değerdi.


Yalnız işin kötü tarafı, dar sayılabilecek bir kıyı şeridinde, hepsi sırtı yapmakta olan 15-20 tekne, bot görmekti. Üstelik haftaiçinde, sıradan bir sabahta durum buydu. Tam manasıyla köşe kapmaca oynanıyor, takımlar pervanelere dolanıyordu. Vay bu balıkların haline dedirtti.

Saat 8'e doğru hala balık gelirken, yeterli keyfi aldığımıza karar verip dönüşe geçtik. Denizi ve palamutları, hırslı kardeşlerimize bıraktık...

Bu avda tekne üzerinde fotoğraf çekmeye fırsat bulamadım. Dostlarımın telefonla çektiği fotoğrafları elime geçtikçe eklerim.

Avımızdan benim payıma düşen palamutlar.




En kötüyü sona bıraktım.
Şu sıra avmarketlerde ve balıkçılar arasında dönmeye başlayan muhabbetler gerçekten akla hayale, insanlığa sığmayacak türden.
"Bilmem kim abiler bir çıkmışlar, iki kişi 155 parça palamut almışlar."
"O da bişey mi, bizim bilmem kimler her sabah alıyorlar o kadar!"


Sırtıyla palamut avlamanın öyle ahım şahım bir ustalığı yok (bkz. Furkan), bu bir.
İş aslında tamamen doğru çapari kullanımına bakıyor, ki yanlışını da kullansanız iyi kötü birşeyler alıyorsunuz bu iki. (bu av sırasında iri avcı var mıdır diye gezdirdiğimiz 13 cm'lik Tobimaru'ya 25 cm'lik palamut atladı.)
Bu ülkede hukuk var kanun var yönetmelik var, bunları nasıl bu kadar kolay görmezden gelirsiniz bu üç.
Be insafsızlar vicdanınız da mı yok, ne istersiniz zaten böylesi kolay avlanan, tadı tuzu lezzeti neredeyse olmayan, üstelik ileride 1 metre boylara ulaşıp müthiş canlılar haline gelecek ufacık balıklardan??!!

İnsanlığımdan utandım bir kez daha. Bu ne açlıktır, hakikaten akıl almıyor...

Şundan eminim ki, o teknelerin arasında sıklıkla balık yakaladığı halde avı sonlandırıp kıyıya dönen tek tekne bizimkidir.

İşin daha da vahim kısmı, av veren palamutlar limit dahilinde. Kg aşımı yapılmadan avlanılmasına ne yazık ki müsaade var. Gerçi limiti takan da yok ya...


Daha bilinçli, doğaya duyarlı ve tüm canlılara saygılı bir ırk olmamız dileğiyle...

Tüm değerli dostlara saygılar, sevgiler...

 

Tebrik ederim Aykut mükemmel bir av ve hikayeleme yine. İyice alıştın, ustavari avlar çıkartıyorsun. Mevsiminde sinaritte gelir senden yakında.

Furkan'da ustalaşmış sayende.

Güzel avına çok sevindim, çok keyif aldırmıştır palamutlar.

Anına ise bayıldım. 3 iri palamut 2 lampuka çekmek nasıldır dimam almadı, düşenemedim bile.

Bende eminim ki bu kadar balık yeter, keyfimizi aldık dönelim diyen tek tekne sizinkidir maalesef. Bende teknecilerle arasıra çıktığımdan balığı denk getirince nasıl davrandıklarını biliyorum. (Kurutana kadar durmak yok, yola devam )
Türkiye de avlandıkça daha çooook moralin bozulacak. Ben şaşırıyorum bu kadar balık halen nasıl çıkabiliyor diye. Çok iyi dayanıyor balıklar.

Senin gibi amatörlerin çoğalması dileklerimle rastgelsin dostum...

 

Tebrikler. Fakat resimdeki balıklar palamut değiller. Yazılı orkinos yavrusu gibi duruyorlar. Hatalıysam daha iyi bilen arkadaşlar düzeltsinler. İstanbulda bu balığı palamut diye satın alanlar pişirdikten sonra doğru çöpe atıyorlar.

 

Balıklar güzel hikaye güzel anlatıma diyecek yok zaten.. Bu rapordaki güzel olmayan bilinçsiz avcılık yapanlar da umarım doğru yolu birgün bulurlar..

 

Bende merakla bekliyorum. Nedir bu balık?

Daha önce palamut diye bende balık almıştım, yazdığınız gibi doğru çöpe

Buradaki ustalar da palamutun lezzetli olduğundan bahsediyorlar.

Bu iki türü nasıl ayırabiliriz?

Ustalar yardımcı olursa sevinirim.

 

Teşekkürler Volkan.

Bakalım, benim de en çok beklediğim balıklardan biri sinarit. Biz elimizden geleni yapıyoruz, arıyoruz, nasibimizde varsa o da olacak inşallah zamanı geldiğinde.

Dediklerine katılıyorum ve aynı şekilde ben de şaşırıyorum.
Kabaca bir hesap, 15 tekne olsa, her tekne 40 tane yakalasa 600 balık. Bir günde! (ki tekne sayısı daha fazla ve yüzlerce yakalayanlar var.)
Bu balık bir ay av verse 18.000 adet palaz yokolacak.
Kalanların akibeti ise meçhul elbet.
Her yıl nasıl gelecekler, üreyecekler, nesilleri devam edecek... Anlamak güç.

Selamlar Burak Bey.

Ben de ilk gelen balıkta bu ikileme düştüm. Sonrasında biraz daha bakınca palamut olduğu kanısına varmıştım. Daha önceleri oltama gelen orkinos palazları hatırladığım kadarıyla daha belirgin şekilde boyuna çizgiliydi, böyle karışık değildi ve ağızlarının etrafında sarımsı bir renk tonu oluyordu.
Bir de balıklar denizden ilk çıktığında çok belirgin olup sonrasında kaybolan dikine geniş bantlar bana palamut izlenimi verdi.

Yalnız bir süre sonra dikine bantlar kaybolunca belirginleşen karın bölgesindeki noktalar hala soru işareti uyandırıyor.

Eğer bu balıklar orkinos palazıysa denizde palamut yok şu an, sadece orkinos palazı var ve çok büyük bir katliam yapılıyor!

Bu kadar değerli bir balığın bu boylarda büyük kırıma uğramasına yetkililer izin vermemeli. Bilinç uyandırmalı, gerekli birimlere şikayetlerde bulunmalıyız.

 

evet bu balıklar gayet kanlı tadı ekşi ve yenmesi zor balıklar gibi görünüyor.
palamut gibi parlak görünmüyorlar.
sanırım ağızlarında diş olmayan cinslerden bu
TOMBİK de derler bu balığa.
tabii bu fotoğraftan yaptığım gözlem.
ticari değeri olmadığı için o 155 tane tutanlar ancak balıktan anlamayanlara satabilirler bunları yada mındar ederler.
en son yazdıklarınız tabii ki kabul edilemez adetler çokluklada şehir efsanesi oluyor bunlar,"bizim bir arkadaş" vs. başlıklı cümleler.
ama ben sizin gibi bot veya tekneyle avlanan diğer amatör balıkçıları eleştirinizi yadırgadım.sizin payınıza düşen balılar kadar balık almamış bir çok tekne geziyor olabilir o kıyılarda.bazen eleştirilerimiz yersiz olabiliyor.
o kıyıda binlerce bot da olabilir ve hepsi limitler içinde avlanabilirler.
o zaman biz de dışarıdan baktığımızda bu kadar tekne avlanırsa denizde balık kalmazmı diyelim. balık avcılığını her önüne gelen yapıyor mu diyelim.balıkçılığı yapacakların imtiyazlı bir kesim olamasını mı sağlayalım.bu hak bence herkesin hakkı.dua edelimde bu haklarını kullanmasınlar.

rastgelsin.

 

Teşekkürler Fatih. Bilinçsiz avcılık sadece yakalanan balığın miktarıyla kalsa yine iyi, bir de bunlar eğer orkinos palazıysa işte o zaman sorun büyük.
Tek bir tekne 150-200 tane yakalıyor şu an.
Bu balıklar ileride 100 kiloları geçebilir. Yani tek bir tekne 3 saat içinde geleceğin 20 tonluk balığını yokediyor!

 

Merhaba,
Yazınızın tümünü okudum, güzel bir rapor olmuş. Konu bahsettiğiniz gibiyse yavru yazılı orkinos katliam yapılıyor maalesef...

 

Tebrik ederim, raporunuzu keyifle okudum ve balıklarda cok güzel görünüyorlar Palamut ve orkinos çizgileri yapıları hakkında çok detaylı bilgim yok ama dileğim şu ki İnşallah bu balıklar gerçekte avlamak istediğinizbalık olan palamutlardır. Aksi halde sizinde belirttiğiniz gibi orkinos soyu icin cidli bir katliam olur, gerçi bu balıklar orkinos yavrusuysa sizin sonraki avlarınız için bu konuda hassas davranacağınız yazılarınızdan fikirlerinizden açıkca belli oluyor zaten. Ancak raporunuzda bahsi geçen aç gözlü bilinçsiz avcıların elinde hem vaayyy bu palamutun haline hem de vaaayy bu orkinos palazlarının haline

 

Balıklar denizden çıktığında parlak yeşil. Sonrasında maviye dönüyorlar, fotoğraf balıklar öldükten 12 saat sonra çekildi.
Dişleri çok sayıda ve sık yapılı, zargana gibi, iğneyi çıkardıktan sonra birkaç dakikada çapari tüylerini dişlerden kurtarmakla geçebiliyor.
Kıyıya döndüğümüzde küçük ticari balıkçılar vardı. Biri telefonla aracı kişiyi aradı, "çok güzel palamutlarım var, daha yeni topladım, kilosunu 15 liradan vereyim" dedi. Aracı kişi tüm tekneyi o anda kapattı.

Biz av esnasında tamamen zihni sinir çapariler denedik , 1 saatte 2 balık aldığımız oldu. Arada takım değiştirmek için kaybettiğimiz zaman da var. Uygun çapari kullandığımız kısa sürede ortalama 3 dakikada bir alıyorduk ikili üçlü.

Diğer teknelerle aramız her daim çok yakın olduğundan tutulan balıkları görüyorduk. Her çaparide kaç balık çıktığı, hangi sıklıkla balık çekildiği netti. Bazen o kadar yakın geçiyorduk ki ayaklarının dibinde tekneye yayılmış balıkları gördük.

Eğer bizim kadar yaklayamamış bir tekne varsa belki karamsarım ama büyük ihtimalle çok acemi olduğu için yakalayamamıştır. İnsanların gözlerinde ve hareketlerinde gördüğüm hırs ziyadesiyle karamsarlığa itti beni, ne yazık ki.

Umarım yanılıyorumdur. Ama gördüm.

 

Yazılı orkinos yakaladıklarınız maalesef küçük palazları yakalamışsınız limitleri 45 cm / 2 adet. 15 kg kadar büyüyebilirlerdi.

 

Aykutçum çok güzel bir av raporu yine senden.Arkadaşınızında çok zevk aldığı belli ama balıklar malesef yazılı orkinos yavruları.Balıkların boyunlarının altındaki siyah noktalar palamut olmadıklarının göstergesi.Ama senin duyarlı bir arkadaş olduğunu biliyoruz.Gönlündekiler denk gelsin...

 

Ömer abi, verdiğin bilgiler için teşekkür ederim. Kesin ifadelerle yazdığına göre yazılı orkinos palazıyla, palamut arasındaki farkları biliyorsundur. Bunlar birbirinden nasıl ayrılır yazabilirsen mutlu olurum.

Aykut kardeşimizin raporu vasıtasıyla bizler de öğrenmiş oluruz. İleri de yanlış bir av yapmamak için.

*****************************************************
Bu arada Aykut kardeşimin yaptığı avdan da rahatsızlık duymadığımı belirteyim. Bende onun yerinde olsaydım, bende denerdim yöresel avcıların ve malzemecilerin palamut dediği balığı yakalamayı.

Aykut gerekli araştırmayı yapıp eğer balıklar yazılı orkinos palazıysa gerekli hassasiyeti fazlasıyla gösterecektir.
Önemli nokta Antalya'da şu sıralar yapılan kıyım. Yetkililerin dikkatini çekmek gereklidir diye düşünüyorum.

 

Balıklar yazılı orkinos. Burada karındaki noktalardan önce (balıklar canlıyken) anlayabileceğiniz en kolay yöntem; palamutun sırt çizgileri hafif çapraz yerleşseler de kendi içlerinde düzdürler. Yazılı orkinosda ise gördüğünüz üzere büklüm büklüm sırt çizgileri var, kolyoz gibi. Ayrıca palamutun dişleri vardır testere misali (kesici değil, kavrayıcı tiptirler), yazılının dişi zannımca yoktur (tutmadım, yakından inceleme ihtiyacı da duymadım diğer farklar bariz olduğu için)

Bilmemek önemli değil, öğrendikten sonra uygulamamak hata olacağından dolayı ve sizin zaten böyle bir avı yapmayacağınıza inandığımdan, avınızı tebrik ediyorum.

Palamut olarak bilseler dahi 150-160 adet tutan avcılara da el insaf diyorum. Bindikleri dalı kesiyorlar ama umursamadıkları şey şu, o dalda biz de varız...

Sevgiler, saygılar...

 

Sevgili Aykut'cum,

Bu sefer baltayi kotu tasa vurmussun.

Baliklar palamut (Sarda sarda)degil.Yazili orkinos (Euthynnus alletteratus)tur.

Ayrimida cok basittir aslinda...Karin yuzgeciyle yan yuzgeclerinin arasindaki bolgede kara belirli belirsiz noktalar veya nokta gorduysen o yazili orkinosdur.

Yazili orkinos korumacilik acisindan oyle onemli bir balikta degildir.Atlantik okyanusunun sicak kisimlarina ozgu bu balik, bu okyanusda muhtesem adetlerde vardir.Bunun en buyuk sebebi bati dunyasi icin gida degerinin olmamasindadir.Cok cabuk cogalan bir baliktir.Kisacasi zibil gibidir.Bu baligi cok degerli ve korunmasi gereken pek cok turun ismi esamesi anilmazken Ulkemizde 45cm boy ve gunde iki gibi oldukca az limitlerle tebligde olmasina benim aklim ermez. Bu baliga bizden baska limit koyan Ulkenin oldugunu da sanmam.

Yazili orkinosun en yogun ureme donemi Temmuz ve Agustostur.Diger tunalarla karsilastirildiginda bu balik onlardan cok daha kiyilari seven, coklukla kiyilara yakin yasayan bir baliktir.Bu yuzden bu donemde oldukca fazla yakaliyorsunuz.

Yazili orkinosu yakalarken pnun guclu bir balik olmasi nedeniyle kaydadeger bir sportif olta balikciligi hedefi oldugunu bilmenizi isterim.Irilerini yakalamk ozellikle tuzlu su flylariyla, hafif oltalarla yakalamak buyuk oltacilik sporudur.

Ancak gercekten eti cok agir ve kanli ozellikle yagda pisirildiginde yenilmeyecek kalitededir ve cok agirdir. Yazili orkinosu yemek istiyorsaniz yapilacak en guzel yontem yakalar yakalamaz baligi kuyrugundan bas asagi tutup gasema dibinden kanatarak vucudundan alabildigniz kadar kani cekin.
Kamiklerinden ayirip derisinide yuzerek filetosunu cikarin.Sonra bu filetonun
Butun siyah kahverengi etlerini keskin bir bicakla comertce kesin atin.Bu kesilecek yerler zaten govde loplarinin birlestigi noktalara denk gelir.

Bu kalan lop etleri 6saat buzdolabinda dinlerdirdikten sonra pastirma diliminden kalin yukardan assagi(yani lifleri dograyacak sekilde) ince ince kesin. Bu parcalari cig cig soya sosu ve vesabi kullanarak yiyin.

Bir baska tarifse bu lopleri uc dort parmak kalinliginda parcalara ayirarak (yukardaki islemleri elbette yaptiktan sonra) barbecude koz atesinde kenarlarini hafifce daglamaktir.Ici pismeyecek ve boyle yemektir.

Ancak her nekadar ne yaparsaniz yapin oyle lezzet kalitesi fazla olmayan bu balik muhtesem bir balik yemidir.Cunku eti cok yagli, cok kokulu ve kanlidir.Ben olsam onu bir parmak kalinliginda kusaklarla taze taze keserek pek cok baliga yem yapardim.

Balikciligini kutluyorum.Her ne kadarda tebliglerimize aykiri bir avciliksa da senin bir yanlis anlamaya dustugun acik.Zaten inanin bana korumacilik acisindan cok onemsiz bir balik.Ama teblige saygi teblige saygidir ve oyle olmalidir.

Sana bu turun irilerinin pesinde olmani tavsiye ederim.Tam mevsimi.
Gece yemlisiyle(dibe veya orta suya inmeden cok yuzeyde) ,canli yemle sirtiyla , segirtme ve sahtelerle bu baligin trofesini yuzeye yakin sularda denk getirebilirsin.

Muhabbetin her zaman muhtesem bir tad.

Seni ve arkadasini hasretle kucakliyorum.Saglicakla kaliniz.

Gonlunuzdeki guzelliklere rast gelsin.

 

abi güzel bir av olmuş ben her ne kadar kıyı balıkçılığını kendimi bildim bileli yapsamda botta yeniyim palamutta hangi çapariyi kullandığını ve istavrit-uskumru çaparisi falan gibimi kullanıyosunuz vs gibi önemli gördüğünüz noktaları anlatabilir misiniz rica etsem

 

tebrikler çok güzel av olmuş hikayede çok güzeldi ...

 

Çok teşekkürler, böylece aradaki farkları öğrenmiş oldum.
Bizim tebliğimizdeki durumu da ilginçmiş Hüseyin abi. (Tam bize özgü, sinaritleri koruma git bu balığı koru )

Yeni çıkacak tebliğde düzeltilir umarım. Yönetim sanırım liste hazırlıyordu bu konuda. Listede yoksa girmesi yerinde olur zannedersem.

(Aklıma geldi bak şimdi, yönetim yaptığı listeyi yayınlasa güzel olmaz mı?
Belki çıkmasına yakın, belki tebliğ çıktıktan sonra. Tabi bi sakıncası yoksa. )

 

Palamut her ne kadar tatsız tutsuz olsada avi gercekten çok zevkli, tebrikler rastgele...