Av adabı ,avcılık etiği

Ava hazırlık:
Ekip şefi: En az iki kişi topluca bir ava gidilmeye karar verildiğinde her kafadan bir ses çıkmaması için organizasyonu 1 kişi üstlenmelidir. Şef genellikle avlanılacak yöre için ve balık türü için en kıdemli kişi olur. Eğer tecrübe farklılığı yoksa yaşça büyük olanın ekip şefi konumunda olması gerekir. Ekip şefinin bulunması avda gereksiz tartışmaları en başından engeller. Ava gidilmeden önce gidilecek yer tespit edilir. Daha sonra buluşma yeri ve saati kararlaştırılır. Balık avının başlama saati av verimi için çok önemli olduğundan geç kan kişi nin ne kadar süreyle bekleneceği mutlaka önceden kararlaştırılmalıdır.
Kumanya: Genel olarak kişilerin kendi ihtiyaçlarını kendi temin ederek gelmeleri ana fikirdir. Yani herkes kendi yiyecek ve içeceğini yanında getirir. Ancak ava birde piknik boyutu ilave olacaksa piknik için malzeme ortak alınmalıdır. Bu malzeme alımı av grubunun genel mali standardı esas alınarak ekip şefi yada onun görevlendireceği biri tarafından yapılıp ekip şefince masraflar eşit olarak paylaştırılmalıdır. Eğer ekipten biri yanında misafir getirdiyse masrafını da üstlenmelidir.
İş gücü paylaşımı : Günlük yaşantıda bir çok kişi evinde yapmadığı işleri av yerinde yapmaya mecbur olabilir. Çayın demlenmesi ve servisi, varsa botun şişirilmesi söndürülmesi, ortalığın toplanması bulaşığın yıkanması, ateş yakmak için odun toplanması gibi bir çok görünmeyen iş avda sizi beklemektedir. Özellikle balık avında arkadaşlar arası rekabet av sonrası böbürlenmek için kaçınılmazdır. Bu nedenle bazı kişiler su kıyısına gelir gelmez ortaklaşa yapılması gereken bir iş yerine hemen olta atmaya başlarlar .Çoğu tecrübeli avcı böyle yapmasa da yapanlar bulunabilir İşte ekip şefi kendiside dahil olmak üzere burada hemen bir iş paylaşımına gitmelidir.
Ava başlanması :
Eğer kıyıdan avlanılacaksa uygun yerler saptanır. Çevrede sizin hedeflediğiniz yerde başka avcı varsa yanından atmak için izin istenir ancak iki avcı arası mesafe iki kamış boyundan yani 6-7 metreden az olmamalıdır. Aksi halde oltalar karışabilir Daha yakın mesafe için artık izin istenmesi uygun değildir.
Kayıkla av yapılması durumunda ise başka bir kayığa atış mesafesinden daha fazla yaklaşılmamalıdır. Av yapan birinin yanından geçerken motor kısılmalı ve dalgadan av yapanın rahatsız olmaması için sakince geçilmelidir.
İster kayıkta ister kıyıdan mutlaka rastgele selamı ile avcı selamlanmalı ve selama cevap verilmelidir. Başka bir ekibin verimli av yaptığı yere müdahele etmek en büyük ayıptır.
Av esnasında gürültü yapılmamalı çevredeki diğer avcılar rahatsız edilmemelidir.
Oltası takılan, yemi biten avcıya imkanlar dahilinde mutlaka yardım edilmelidir.
Balık hakları: Avlanılacak balığın yaşamı boyunca en az bir döl vermesi prensibi mutlaka uygulanmalıdır. Buna sürdürülebilirlik prensibi denir. İstenilen boydan küçükler salınmalıdır. Adet sınırı kavramı yenilmek için alıkonacak balık sayısı olarak algılanmaktadır. Tartışmalı olan kısım ise bunun sayısıdır. Bu konuda henüz dünyada da tam bir fikir birliği yoktur. Sağlıklı hayvansal protein kaynağı olarak balığı seçen bir ailenin bir ailenin haftalık ihtiyacı 5 kilo kadardır. Amatör balıkçının sadece hafta sonu balığa çıktığı varsayılarak kişi başı avlanılabilecek maksimum miktar dünyada günlük 5 kilo olarak hesaplanmıştır. Turnayı örnek alırsak 40 cm lik boy sınırı olan tatlısu turnasının 8 adedi yaklaşık 5 kilo eder. Buda 5 kişilik bir ailenin 1 haftalık sağlıklı protein kaynağıdır.
Ancak dünyada az da olsa savunulan diğer bir görüşe göre de ticari avda sınır konulmazken amatöre sınır konulması yanlıştır. Çünkü BOY LİMİTLERİNE UYULDUĞUNDA balık neslinin en az bir kez döl verdiği için korunacaktır.
Ayrıca her balığın en verimli anaç boyu vardır. Örneğin yine tatlısu turnasını ele alacak olursak , Ergenlik boyu yaklaşık 40 cm iken en verimli üreme boyu 70-80 cm dir. 40- 70 cm arası ve 80 üstü serbest 40 cmden küçükve 70-80 cm arası yasak gibi görüşleri savunan ara formüllerde vardır.
Daha radikal davranan bir grup ise yaygın bir biçimde Yakala-Bırak adı verilen tekniğin uygulanmasını savunmaktadırlar.
Üzerinde uzlaşılan genel yaygın anlayış en azından ihtiyaçtan fazla balığın salıverilmesi ve mutlaka en az balığın bir kez döl verebilmesine fırsat tanınması şeklindedir. Doğru tavır yürürlükteki kanun ve kurallara uymak ve varsa bunlardaki aksaklıkları düzeltmeye çalışmak olmalıdır.
Paylaşım: Eğer av öncesi aksine bir karar alınmadıysa herkes tuttuğu kadar balık alacaktır. Eğer paylaşılacaksa paylaşım ekip şefince yapılır. Bu paylaşımda mutlaka en büyük balığı tutan avcı avını alma hakkına sahiptir. Herkese yetecek sayıda balık varsa sorun olmayacaktır. Bu sayı bir ailenin minimum ihtiyacı olabilir. Av sirkülerine göre 40 cm ve 5 balık olduğuna göre genelde 2 yada 3 balık avcı başına minimum sayı olarak kabul edilebilir. En büyük balığı tutanın hakkı saklı kalmak üzere yeterli balık yoksa kura çekilir. Ekip bir daha başka bir avda bir araya geldiğinde bir önceki kura sonucu balık almayanın hakkı teslim edilir. O avda da yeterli sayıda balık yoksa bir önceki avda kurada kaybeden bu sefer kura dışı bırakılır. Eğer ekipte ilk kez balık avına gelen biri varsa ve herkese yeter sayıda balık yoksa bu ilk kez ava gelen arkadaşa balıklar verilmelidir.
Maddi paylaşım: Balık avı zevk için yapılan bir uğraştır. Verimli avlakların uzak olması nedeniyle sadece aracın yakıt tüketimi bile avcıyı bu zevkinden mahrum edecek düzeydedir. Ayrıca turna avında kullanılan kaliteli yapay yemlerde oldukça yekün tutmaktadır. Bu nedenle turna avcısının bir av için masrafı tek başına kaldıracağından daha ağırdır. Bu nedenle gidilen aracın yakıt masrafı dahil tüm masraflar mutlaka o anda paylaşılmalıdır. İsteyememe, çekinme yada kibarlık edip istememe gibi ruh halleri yerine ekip başı av sonrası toplam masrafı çıkarıp katılanlara pay etmelidir. Eğer yeterli tedarikiniz yoksa bunu daha ava gitmeden mutlaka ekipteki diğer arkadaşlarınıza bildirmeniz gerekmektedir. En iyisi maddi imkanınız olmadığın da ava gitmemenizdir.
Bu tip kurallar burada bazı arkadaşlara gereksiz gelebilir. Ancak evde bile farklı büyüklükte iki portakalı iki çocuğunuza verdiğinizde ikisi de portakalı seviyorsa ona büyüğünü verdin şeklinde tartışmalar yaşandığını unutmayınız. Akılla bilinç altında ufacık bir şey kalacağına kuralı bu demek daha iyi bir yaklaşımdır.
Ayrıca
Avlandığınız yeri temiz bırakın, çöp ve naylon torbalar sizden sonraki avcı için sinek ve mikrop kaynağıdır. Bulmak istediğiniz gibi bırakmak esastır.
Avlandığınız yer bir sahipli arazi ise bulabilirseniz sahibinden izin alın . Bulamazsanız kesinlikle eğer tarladaysanız ürünü çiğnemeyin çitleri bozup onlardan odun yapmayın
Gittiğiniz yere odun ve kömürünüzü kendiniz götürün. Kısacası o arazide misafir olduğunuzu unutmayın
Acemi avcılara örnek olun unutmayın insanlar sizle ava ilk gidiyorlarsa sizden ne görürlerse öyle avı sürdürürler. Av paylaşımında acemilere ve ilk gelenlere cömert davranmak gelenektendir. Ama en büyük balığı avlayan almalıdır.
Avcı avcının en büyük dostudur. Avda nezaket ve spormenlik esastır. Tuttuğunuz iri bir balığın bağıra çağıra reklamını yapmak ayıptır. Av sorulduğunda gösterilmelidir.
Yardımlaşma prensibi çerçevesinde yemi bitene yem vermek başarısız olana taktik vermek bilgiyi paylaşmak işin centilmenlik yönüdür.
Avlanırken diğer balıkçıları rahatsız edecek davranışlardan kaçınmak gerekir. Örneğin bir avcının yanından geçerken gölgenizi nehre yada göle düşürecek kadar yakından geçerseniz çevredeki balıkları ürkütürsünüz, bir balıkçının yanına sessiz yanaşın eğer sohbet etmek istiyor yada bir şey sormak istiyorsanız mutlaka önce avcının müsait olup olmadığını sorun . bu şekilde saygılı olursanız hep kazançlı siz olursunuz.
Bir av mahalli ilk gelen kişinindir .Eğer sizde yanından olta atmak istiyorsanız mutlaka izin alın.
Balık tutarken başka canlılara ait yuva,barınak gibi ortamlarını bozmamalı,onların yaşam hakkına saygı göstermeli.Boş yere yılan,kurbağa,kaplumbağa vs her ne olursa olsun onları taş sopa gibi şeylerle öldürmemeli veya doğal ortamlarına zarar vermemelidir.Unutmamalı ki onlar ekolojik dengenin birer önemli halkasıdır.
Prof.Dr.Hikmet Solak