Gebze civarı için önerileriniz..

bende merak ettim şu 2-3 yıldır cevapsız kalan soruların cevabını

 

Geleli çok oldu gerçi ama..

Sevgili Sennur, bizim bu çaparileri kullandığımız bölge daha ziyade Ege, kuzey tarafları idi. O dönemde, karadenizin daha iyi olduğu duyardık. Palamut avcılığı ise pek değişmezdi.

Öncelikle 75 iğneli çapari, o dönem için bulunmayan bir şeydi, zira palamut çaparileri en azından 150, 200 iğneli olurdu. En azından diyorum, 1000 iğneli olanlarda vardı anlayacağın.

Palamut çaparisi, normal çapari gibi dibe doğru kullanılmaz. Yani ucuna kurşun bağlanıp, suda dikey (tamam biraz eğik vs.) durması beklenmez, istenmez. Boyda boya suyun üzerine serilir. Bu yol yordam buralarda geçerli midir bilmem, ama bizim uygulamamız böyle olurdu. Kısaca, kurşun filan yok, çapari suyun üzerinde gezer.

Şimdi hayda kurşunsuz çapari mi olur deniyordur, haklı elbette. Siz kurşun yokmuş gibi düşünün, çapari suyun üzerinde yüzüyor aynen. Pratikte bu hoplayan sıçrayan bir çapari ve eziyet demektir. Bu nedenle takıma göre son derece ufak, ağırlık yapsın babında 250 - 500 gr gibi bir kurşun kullanılır. Misina nerdeyse paralel olur suya.

Beden genelde suyun üstünde veya hemen altında gelir. Çapariye boşluk verilince iğneler aşağı iner, biraz dalar, sonra yukarı çıkar. Böylece suyun üstünde oynağa kalkmış balıklar gibi bir görüntü verir.

Palamut ise büyük sürüler halinde gezer ve gerçek bir sürüdür. Yani organize hareket ederler. Çapariyi gören sürü başı bozuk bir şekilde saldırmaz. Gayet disiplinli olarak aynı sardalya sürüsünü çevirir gibi etrafını sarar ve topluca saldırırlar. Bu nedenle genel olarak çapari küt diye bir defada dolar.

Boğaz civarında ise, geçmişi bilmem ama bugün durum farklı. Palamut su üstü gezmiyor pek. Kaldı ki eskisi gibi öyle büyük palamut sürüleri de yok.

Kısaca, boğazda balığın derinliğini aramak gerekiyor. Daha doğrusu sizin fikriniz böyle. Bu fikre ulaşmada belli bir tecrübe vardır elbette. Ama palamutun bakılacağı yer bizim yerimiz ve zamanımızda su üstüydü. Genelde zaten oynak yapar, ben buradayım diye bağırır. Öyle bir avuç balığın hoplayıp zıplamasından bahsetmiyoruz. Oynak dediğimiz, 5 x 5 futbol sahası gibi bir alan olurdu. Ben hiç palamut çaparisini dibe doğru indirdiğimi hatırlamam.

Bir diğer husus ise şudur. Neden 200 iğne? Yanyana giden iki çapariden, oynağa girince 75 iğne olanı 75 palamut, 200 iğne olanı 200 palamut almaz. 200 iğne olanı 190 tane alır, 75 olanı hiç almaz. Böyle bir şey vardır. İğne sayısı ve iğneler arası mesafe arttıkça palamut daha az itibar eder.

Kısaca Sennur, palamut en azından bizim için, suyun sadece yüzünde aranırdı. Palamut çapariciliği tecrübelerimizden, boğazda palamudun genel olarak ya su üstünde yada 18 kulaçta bakılması gerektiğini hatırlarım. Palamut çaparisinin boyu posu, derinlik tarayan bir barikat (parakete değil, o başka şey) takımı değil, yoğun olan palamut sürüsünü sürü olarak saldırmaya ikna edecek şekilde kalabalık görünmek için olurdu.

Evet, palamut basınca, o çapariyi çekmek mümkün olmaz. Zaten bizim tekne ufacık bir şeydi, hıınnng eder olduğu yerde kalırdı. 75 palamut tekneyi çekemez, çünkü her biri başka tarafa fişekler. Ama orkinos olursa, ki buna tombik sürüsü vs. de dahil, eğer çapari yeterince kalınsa tekneyi sürükleyebilir. Kaldı ki tek orkinosta tekneyi götürebilir.

Tekne giderken birden zınk diye kalır. Zaten rölanti veya az üstü çekiliyor olur. Sonra süratle teker teker, sudan çıkan balık alınıp livara atılarak kösteklere kazıklara asıla asıla takım toplanır. Son kalan tek balık genelde kaçardı, nedendir bilmem ama, tahminim bizim becereksizliğimizden olurdu..

Neyse sennur. Bu olaylar 1980'lerin ortalarında kalmış eski güzel günlerin hikayeleri. Şimdi palamut yokki doğru düzgün, çapariciliği olsun? O dönemde palamut şimdinin istavridi gibi bir şeydi. Tek sorun kıyıda olmamasıydı, hepsi o kadar.