Hava kapalıyken balık niye çıkmaz ???

Yemlerde; Görüntü, Renk Ve Işık Faktörü:
Yazı, Araştırma ve Derleme: Nasuhi Albulak

Tarih: 14/Ocak/2002

Balık Avında;Yemlerde Görüntü,Renk Ve Işık Faktörü:

Balıkların algılama ve görme kabiliyetini bilmek,çok çeşitli tabi ortam şartlarında doğal ve yapay yemlerde, avcı ve cezbedici renk tonlarının doğru kullanımı ile orantılıdır. Bilimsel balık avının önemli yönlerinden biride bu etkidir.

Denizler ( sular ) ışık etkisi bakımından çeşitli katmanlara ayrılır. Gün ışığı uygun şartlarda deniz yüzeyinden yaklaşık 200 metre derinliğe kadar inebilirler. Deniz yüzeyinden ışığın ulaşabildiği son noktaya kadar olan bu bölgeye “ Photic=ışık ” katman denir. 200 metreden sonra, su yüzeyinden 2000 metre derine olan bölge Alaca karanlık katmanıdır. 2000 metreden sonraki katmana ışık ulaşamaz.

Renk nedir?

Işığın cisimlere çarptıktan sonra yansıyarak gözde bıraktığı etkiye renk denir.

Balıklar renkleri görüyorlarmı? Evet,çoğunluğu aynen görüyor,fakat karada yaşayan canlılardan biraz farklılıklarda gösteriyorlar. Balıkların göz retinaları iki çeşit görme yeteneğine sahipler. Bazı türler aynı anda iki özelliği birden taşırlar, göz retinaları karanlık ve aydınlığa göre adapte olabiliyorlar ve bu tip balıklar aydınlıkta renkleri aynen görmekle birlikte karanlıkta sadece tonları algılayabiliyorlar. Her rengi su içinde farklı mesafelerden gördükleri gibi, her farklı mesafeden aynı renkleri değişik renk olarakta algılarlar ( her renk farklı bir dalgaboyu ile ilerler ). Akvaryumlarda yaşayan balıklar saydam olan bir camı direk görmüyor ama camada devamlı çarpmıyorlar çünkü gözlerinin haricinde başka görme ( algılama ) metodları var, diğer canlılardan daha fazla geniş açıyla görme yeteneğinede ayrıca sahipler, derinlerde yaşayan türler Kediler gibi az olan ışığı tekrar yansıtarak karanlıkta görme yeteneklerini arttırabiliyorlar. Ayrıca uygun koşullarda 24 renge kadar ayırt edebiliyorlar. Bazıları uzak nesneleri yakınlaştırabilme yeteneğine sahipler. İnsanlardan beş kat daha fazla renkleri algılayabiliyorlar. Su içindeki bir balık suyun dışındaki görüntüyü onbeş metreden algılayabilir.

Suyun altında cisimlerin ve renklerin nasıl göründüğünü ve bu faktörlere göre ışık etkisinin ne gibi sonuçlar ortaya çıkardığınıda bilmemiz gerekiyor.


İlk etken; Yemin boyutudur. Cisimlerin su içinde gerçek hacimlerinden daha büyük gözüktüğünü unutmamak gerekiyor bunun için seçeceğimiz yemin boyutu avlayacağımız balığa göre olmalıdır. Avınızdan çok küçük bir yem onun ilgisini çekmeyebilir, aynı boydaki bir yem ona sadece arkadaş olur ve onun yanında gezer, daha büyük bir yem ise onu korkutur ve kaçmasına sebeb olur.

İkinci etken; Renk faktörünün sualtındaki canlılar üzerindeki etkisini ve renk terminolojisini bilmeliyiz. Hangi renk yapay yem veya tüylü takımları, hangi tabi ortamlarda kullanmamız gerektiğine o zaman doğru karar verebiliriz. Bunun için başta yedi ana renk olmak üzere renklerin sualtında gösterdiği etkiye bakalım.

Renkleri Kırmızı, Pembe, Kavuniçi, Sarı, Yeşil, Mavi, Mor ve Siyah olarak terminolojideki sırasıyla saydıktan sonra bunların sualtında bir canlı tarafından kaç metreden öz renklerini kaybetmeden görülebileceğinide şöyle sıralayabiliriz. İlk rengimiz kırmızı suyun altında ilk sekiz metreye kadar kendi rengini muhafaza eder sonraki uzak metrelerde açık griden koyu gri renge doğru koyulaşarak nihayetinde bir canlı tarafından en uzun mesafede kırmızı renk, koyu gri veya siyah olarak algılanır, kavuniçi rengi oniki metreye kadar, Sarı rengi yirmibir metreye kadar, Yeşil ve Mavi renkler ışığın aydınlattığı mesafe boyunca ( Maksimum 200 metre ), Gri ve Siyah renkleride bunların arkasından sayıp balıkların uygun koşullarda görebileceklerini söyleyebiliriz. Ayrıca gün ışığının içindeki yedi ana rengin aynı sırayla suyun içinde yol aldığını belirtmek lazım.



Üçüncü etken; Işığın su içindeki kuvveti; Günün zaman dilimi, havanın meteorolojik durumu ( açık veya kapalı olma hali ), su yüzeyinin hareketi ( dalga ve akıntı ) ve suyun berraklığı ( temizliği ve rengi ) ile orantılıdır. Doğru yapay yem rengini ve büyüklüğünün seçimini ancak bu son etkenin o anki faktörlerine göre yapabiliriz. Işık etkisinin yoğunluğu zaten su içinde olduğundan daha büyük gözüken cisimlerin birde açık ( parlak ve canlı ) renklerin daha fazla yansıtma özelliğinden oluşacak extra bir büyüme görüntüsü avı kaçırabileceği gibi, az ışığın onun yemini görmemesinede sebeb olacağını unutmamak lazım.

Buna göre yukarıda açıklanan özellikler göz önüne alınarak aşağıda dikkat edilmesi gerekenler örneklerle açıklanmıştır. Ayrıca aşağıdaki sıralamayı okumadan önce şu iki örneği kolay anlaşılması için verelim. Gece gök yüzündeki dolunay, av bölgesinde kuvvetli bir ışık kaynağı veya gündüz çok güneşli bir ortam olduğu zaman suyun altından yüzeye bakıldığını hayal edelim, o zaman su yüzeyindeki yansımanın su içindeki yemler için bir arka plan oluşturduğunu görürüz. Yine aynı şekilde birde suyun içinde yüzeye paralel veya derinlere doğru bakalım,bu seferde çok kuvvetli bir ışık kaynağının dikey ışıması ( su içinde dibe doğru ilerlemesi ) sonucu veya suyun kendi renginden ( derinlik / mesafe farkından ) oluşacak yoğunluk tonununda etkisiyle oluşacak renginde başka bir açıdan yine arka plan oluşturduğunu görürüz. İşte bu arka planlar önünde bahsedilen faktörlerinde etkisiyle yem renklerinin cezbedici ve dikkat çekici görüntü vermelerini daha kolay anlarız.

1- Eğer açık renkli bir kaşığa veya suni yeme balık vurmuyorsa hemen rengini bir ton koyu renk ile değiştirin.

2- Hedeflediğiniz avın büyüklüğüne görede yemin büyüklüğünü veya kaşık ölçüsünü ayarlayın. Unutmayın su içinde nesneler olduğundan daha büyük gözükeceğini ilk etkende söylemiştik.

3- Çok güneşli veya sıcak havalarda koyu,mat ve donuk renkleri tercih edin. Fazla parlaklık özellikle sığ sularda küçük avları ürkütür.

4- Soğuk veya karanlık sularda veya gece gökyüzünde Ayın olduğu avlarda veya bulutlu ışığın az olduğu havalarda; Beyaz veya Parlak ( metal veya fosforik ) vede büyük ( Geniş ) yem kullanın. Suyun ısısı ve ışık arttıkca, parlaklık ve ölçüsünü ( boyutunu ) azaltın rengini açın ( Yeşil,Sarı ve Kavuniçi ).

5- Suyun aynı renginde yem ve aparatlarını kullanmayın suyun içinde kamufile olur ve avın dikkatini çekmez. Derin sularda Mavi-yeşil ( çok açık canlı renk tonlarında ) veya Mor renk daha iyi bir görüntü verir. Mavi rengi kullanırken dikkat edin suyun rengi ile aynı olmasın.

6- Ayna gibi yansıtma özelliği olan yapay yemler bulunduğu ortam görüntüsünü karşısındaki canlıya aynen yansıtabilir. Bu durum dez avantaja dönüşerek yemin kamufile olmasına ve av tarafından fark edilmemesine sebep olur.

7- Derin,karanlık sularda veya Ayın gökyüzünde olduğu gece avlarında beyaz veya parlak metal suni yemler koyu arka plan içinde av için daha iyi görüntü oluştururlar. Işık kaynağının hiç olmadığı ortamlarda fosforlu veya suni ışık kaynağı olan takımlar kullanılmalıdır.

8- Modern profösyönel balıkçılıkta ağlar mavi veya yeşil renklidir. Çünkü açık denizlerde ve derin sularda salınan bu takımlar su ve arkaplan ile aynı renkte olduğu ve sürüye görünemiyeceği için daha verimli av olanağı sağlarlar. Bazen kırmızı renkli ağlar görürüz bunlar rengi atmış eski ağlardır bunlar yanlızca kirli veya bulanık sığ sularda ekonomik yönden kullanılmaya devam edilir.

9- Kırmızı rengin Köpek balıkları üstünde iki etkisi var. Birinci etki, kırmızı renk tonu normal gün ışığında sadece kısa mesafeden göründüğü için bu rengin etki ettiği alanın uzağında bulunan Köpek balıkları için fark edilebilirlik özelliği olmayacak ve takımlara yakalanma filiyatıda azalacaktır. İkinci etki, gece ve ışığın olmadığı ortamlarda birinci etkideki durum tersine dönerek bu tür balıkların biyolojik yapılarında olan gece / karanlık için kızıl ötesi algılama ( kırmızı ışık üretme ) sistemleri devreye girip bu rengi çok uzun bir mesafeden fark etme yeteneklerinin ortaya çıkacağıdır..

10- Yüzey balıkları renkleri tamamen görüyorlar. Dib balıkları Siyah ve Beyazın yansımasını görürler

Bir tam gün içinde, yapay yem renklerinin basitce seçimini aşağıdaki şekilde yapabiliriz.

Sabah: Mavi, penbe, siyah

Güneş yeni parlamaya paşladığında: Çok açık yeşil ve pembe

Güneş tepedeyken: Yeşil, kırmızı, sarı, portakal; Mat renkler.

Güneş çok parlak ise: Kahverengi, gri ve mor

Güneş batarken ( gökyüzü kızarık iken ): Kırmızı ve portakal parlak renkler.

Gece dolunayda: Parlak sarı ve gümüşi metal veya koyu renkli parlayan canlı renkler

Gece zifiri Karanlıkta: Fosforlu ( Mavi, yeşil ve sade tonlar ) veya ışıklı yapay yemler.

Derin suda: Mavi, yeşil ve fosforlu ( Mavi, yeşil ve sade tonlar ) veya ışıklı yapay yemler.

Bulanık sularda: Siyah, kırmızı, parlak gümüşi yapay yem ve parlak metaller.

Rastgele,

Nasuhi Albulak

14 Ocak 2002

 

Hava kapalıyken balık daha çok çıkar!

Arkadaşım yıllarca Sakaryada sazan ve yayın avladım. Hava bulutlu ve sıkıntılı olduğu zamanlarda daha çok balık tuttum. Şöyleki biz balığa akşama doğru gidip gece avlanıp, güneş doğduktan sonra döneriz. Gündüz avı pek verimli olmaz. Açık havalarda Ay karanlığını tercih ederiz. Mehtap kuvvetliyse hava bulutluysa gideriz. Sen anladığım kadarıyla gündüz avlanıyorsun. O nedenle kapalı hava tersine etki yapıyor. Gece avlanırsan karanlık havayı tercih etmeni tavsiye ederim.(Yayın balığı için özellikle denemelisin). Selamlar, bol avlar.