MERCAN BALIĞI, KIRMA MERCAN, MANDAGÖZ MERCAN, BANTLI MERCAN, TRANÇA Familyası : Sparidae Bilinen adı : Pagellus erythrinus Yumurtlama Dönemi: nisan, mayıs, haziran, temmuz, ağustos, eylül. Vücut yanlardan basık, yan yüzgeç sivri olup, anüs yüzgecinin hizasını geçmektedir. Yan yüzgecinin kaidesinde siyah bir leke bulunur (büyük formlarda). Vücudunun üst tarafı pempe, alt tarafı gümüşi beyaz renktedir. Sırt ve yanlarında ölünce hemen kaybolan kırmızı diken bantlar bulunur. Ağız içi solungaç kapakçıklarının iç tarafı siyah renklidir. Mercanın yakın akrabalarını kısaca tanıtmak gerekirse: Fangri (Pagrus pagrus) İri bir mercan türüdür. Türkçe mercan, fangri isimleri ile tanınır bazen yanlışlıkla kırma mercan da denir ama kırma mercan başka balıktır. Kırma mercan (Pagellus acerna) Daha ufakça bir mercan türüdür. Türkiye'de kırma mercan veya yabani mercan olarak anılır. Mandagöz mercan (Pagellus bogaraveo) Kırma mercan kadar olmasa da vucudu uzamıştır. Kırma mercanı andırır. Mandagöz mercan veya lekeli mercan olarak da tanınır. Mırmır (Lithognathus mormyrus) Mercan balıklarının en çok bilinen türlerinden biridir. Mercan veya çizgili mercan olarak da bilinirse de yaygın ismi mırmır'dır. Bantlı mercan (Pagrus auriga) Ülkemizde pek fazla bilinmeyen daha çok Batı Akdeniz veya Doğu Atlantik kıyılarına özgü türlerden olsa da Akdeniz sahillerimizde rastlamak mümkündür. Mercan, antenli mercan, bantlı mercan isimleri ile bilinir. Trança (Pagrus caeruleostictus) Mercan ailesinin sularımızdaki en büyük örneğidir. Ege ve Akdeniz'e özgü türdür Marmara ve Karadenizde bulunmaz dense yeridir. Trança, antenli mercan, altınkaş yerel isimleri ile bilinir.
Mercan denizlerimizdeki en lezzetli balıklardandır ve tavası yapılır. Mercanlar temizlendikten sonra bir miktar süt ile bir kapta bekletilir, bu süre bir kaç saatte olsa yeterlidir. Fakat süte yatırılmasada mükemmel ötesi bir tadı vardır... Ayrıca mercanda çok kılçık yoktur o sizin yediğiniz ya küçük mercan ya da erkek mercandır veya mandagöz olabilir ama onlarında lezzeti gayet iyidir onlarda kılçık sayısı fazla olur, her şeye rağmen mercanın irisi mükemmeldir...
Fangri yani "Pagrus pagrus" iri bir mercan balığı türüdür. Kırma mercanla karıştırılsa da, sırtında sarımsı pullar bulunur, sırtı daha yüksek ve gözleri iridir. Kuyruk yüzgeci siyah-gri ve uçları beyazdır. Marmara ve Karadenizde az olmalarına rağmen, Ege ve Akdenizde daha çoktur. İlk mesajda Fangri'nin tanımına uyan bir fotoğraf bulunmaktadır. Mercandan ayrı değildir, bir Mercan türüdür Fangri. Konuların ayrı olması, tamamen balıkların bilimsel adlarına göre bir liste oluşturmaktı, ancak görüyorumki bu bir karışıklığa sebebiyet vermiş. Bu yüzden ilk mesajı düzenleyerek mercan ailesine ait türleri ekledim. Familya : SPARIDAE (MERCAN BALIKLARI) Pagrus pagrus (Linnaeus, 1758) (Fangri)
Mırmır (Lithognathus mormyrus), Çizgili Mercan... diğer bir isim olarakta "Kum Mercanı" olarak tanımlanmaktadır. Yaşam alanlarının diğer Mercan türlerine göre farklılık göstermesi nedeni ile bu isim verilmiş olabileceğini düşünüyorum.
aslında fangri de diğer mercan türleri gibi bir alt türdür. hatta pagrus pagrus adı ile "en mercan" balıktır diyebiliriz . mandagöz mercan, kırma mercan gibi fangri de bu başlıkta bulunmalıdır. şöyle söylemeliyim, bilimsel adı pagrus ve pagellus ile başlayan tüm türler bu başlıkta olmalıdır. ayrıca belirtmeden geçemeyeceğim bir nokta da; mırmır ın artık mercan balıklarının arasında sayılmaması gerektiğidir. bilimsel adı da pagellus mormyrus değil de linaeus un tanımlamasıyla lithognathus mormyrus olması daha yerindedir sanırım. sparidae familyasından olsa da bu balık mercan cinsi arasında sayılmamalıdır. kumluklarda yaşaması, besin çeşitliliği, ağız ve diş yapısı, karakter açılarından farklı bir balık olarak tanımlanması gerekir diye düşünüyorum.
