Eminim başka bir ismi vardır ama bizim buralarda öyle deniyor;solağan Deniz dalgasız bir şekilde normal seyrinde iken hemen kıyıda oldukça derin,tabiri caizse ortalığı ters düz eden bir dalgalanma bir karma oluyor.denizin dipten karması da deniyor buna..Sahilde ne varsa olduğu gibi içine çekiyor deniz.Hele kıyı çakıllı ise çakıl sesleri rahatsızlık verecek düzeyde.. Olayın bizi ilgilendiren tarafıysa denizde solağan olduğu zaman balık yapmaması..Özellikle kıyıdan avlanmalarda..deniz dibinin bu şekilde hareketlenmesi,kıyıda oluşan ses ve suyun bir miktar bulanması balıkları o bölgeden uzaklaştırıyor sanırım.. Bende daha yeni öğrendim bu durumu..O yüzden tamamen yanlışlık yada eksik bilgi olabilir..Bu konuda bilgisi olan varsa paylaşırsa sevinirim.. Böyle bir denizle karşılaştığımızda nasıl bir yol izlemeliyiz balığı yakalamak için??
Solağan, Solurgan yada Galaş Denizleri Genelde fırtınalardan sonra ortaya çıkan dalgalar. Kalıntı dalgalar olarak ta isimlendirebiliriz. Doğu Karadeniz'de şehir dilinde solurgan balıkçı dilinde "galaş denizleri" olarak adlandırılır. Not: Karadeniz yöresel denizci dilinde dalga karşılığında denizler, akıntı karşılığında sular terimleri kullanılır. Solağana neden olan fırtınalar solağanın olduğu kıyılarda gerçekleşmemiş olabilir. Yani açıklarda esen fırtınaların yada denizin karşı kıyılarında esmiş fırtınaların kalıntı dalgaları da solağan oluşturabilir. Solağanlar kıyı çizgisinde önemli değişikliklere neden olabilir. Örneğin hiç olmadık bir yerde yeni bir kumsal ortaya çıkabileceği gibi, yıllardır insanların yüzdüğü bazı kumsal ve plajlardaki kum denizin içine çekilebilir. Solağan olan kıyılarda standart atış mesafeleriyle balık avlamak zor olsa da Surf Casting yada daha doğrusu Long casting denilen uzağa fırlatmalı dip yatırma oltalarıyla kalkan-dil-pisi, levrek, çupra ve mırmır gibi pek çok balık avlamak mümkün olur. Dalga sörfü için en uygun dalgalardır. Rüzgar esmediği halde büyük dalgalar olması, özellikle derin kıyılarda bu dalgaların kıyıya çok yakın bölümlerde yarılması nedeniyle zevkli sörf imkanı sunar.
Çok teşekkür ederim Yakup Abi.., Ava gittiğimizde böyle bir denizle karşılaşırsak avlağı değiştirmemiz işe yarar mı?Yada kayalıklardan sonra hemen derin denizin başladığı yerlerde de durum aynımıdır?
Rip dalgalari Bu resimler, Gecen yaz Sile'de dalgalar insanlari yutmaya basladiginda, Cemal Saydam'in uyesi oldugum bir mail gruba attigi mesajdan. Bilimsel olarak ta detayli bir aciklamasi vardi, ne yazikki mesaji bulamadim. Eger ayni seyden bahsediyorsak terminolojide yada yabanci dilde 'RIP DALGALARI" olarak geciyor.
Rip yani girdap dalgaları /akıntıları başka bir konudur. Dalgaların kumluk sahillerde kıyıya paralel sığ alanlar olan "ada" yada "Cana" denilen kum tepelerinin arkasına su yığması ve belli bir süre sonra bu kum tepeciklerinin biriken suyun basıncına dayanamayarak bir bölümünden yarılmasıyla suların açığa doğru akmasıdır. Genelde insanların yüzdüğü ve ayaklarıyla basarak gevşettikleri yerlerden yarılma meydana geldiği için her yıl yüzlerce kişinin açıklara sürüklenerek ölmesine neden olur. Akıntı hızı en hızlı yüzebilecek insanın iki katı olduğundan kurtuluş olanağı yoktur. Tedbir olarak rip akıntısına kapılan kişilerin kıyıya değil yanlara doğru yüzmesi önerilir.
Solağan olduğunda liman içlerinde bile etki gösterir, pek kaçış imkanı yoktur. Nispeten denizin ot, yosun, çöp vs. getirmediği alanlarda oltayı 50 metreden uzun mesafeye atarak verimli avlar yapılabilir.
arkadaşlar benim bildiğim daha doğrusu balıkçılardan öğrendiğim bilgiye göre sloğan(sologan diyorlar onlar)dalga kıyıya doğru giderken dalganın arkasında acayip büyük bir boşluk oluşumu ve yeniden bir dalganın da o boşluğun üstünden geçtiğini anlattılar. hatta adam bazen kayıklar sologana yakalanıyor dedi. yani;dalga kayığın altından geçiyor,sonra kayık boşluğa yani alçağa iniyor sonra da bir dalga kayık alabora oluyormuş. tabi adamlar onun da tekniğini öğrenmişler. Mesala bir kayık denizde bu durum ile karşılaştığında: kayıkla dalgalara çapraz giderek kıyıya anca çıkabildiklerini söylediler. BU yutma olayından bahsettim. Onu da şöyle anlattılar: kıyıdan denize doğru esen rüzgarlar vardır. bu rüzgar "lodos" dur. eğer bir kayık veya bir insan bu durumla karşılaşırsa,rüzgar onları sürekli açığa itecektir.Mesala insan ne kadar kulaç atarsa atsın yine de kıyıya gelemiyor. kayık belki kıyıya tam gaz vererek gelebilir. böyle bilgileri aldım. bunları karacabey yeniköy deki limandaki balıkçılardan öğrendim. bu arada havada solaogan varken kıyıdan dehşet balık çıkıyor. 50 veya 75 lik kurşuna tüysüz yemli çapariyi takın atın en uzağa sonra da kefal pisi dil mırmır balıkları çıkıyor. Bunun nedeni sologan dalgasının denizin dibini karıştırarak solucan midye vb. canlıların kumdan suya çıkması ve balıklarında bunları yeme isteğidir.
Ava çıkmadan önce denizlerdeki hava durumu bilgilerinden vs. denizde solağan olduğunu çıkarabilirmiyiz?
Adana'da Lodos denizden karaya eser, Samsun'da karadan denize... Çünkü lodos yön belirtir ve Güney Batı dan esen rüzgarı tanımlar. Yani onun kardan denize mi, denizden karaya mı estiği, karanın nerede denizin nerede olduğuna bağlı.
buna ne gerek var ki? Denizin kıyısına gidince görürsün. Ama bir iki gün boyunca sert rüzgarlar olmuşsa, sonraki gün solağan olur.
Namık Reis, yüzeye çıkma genelde halk arasında yaygın bir yanlış inançtır. Samsun-Sinop kıyılarında RIP kuzeyli rüzgarla oluşur. Dalgalar sürkli su yutmamıza neden olur ve eninde sonunda pes ettirir. En doğru yöntem yana kaçıştır. Arkadaşın gönderdiği çizimde bu konuda izahat var. Girişimlerimle o çizim Türkçeleştirilerek Fakültemizin önündeki plajın belirli yelerine yerleştirildi. Bu yaz bir yeğenimi ve okulumuzun yanıbaşındaki Martı kampında nükeer santral karşıtı cadırlı eyleme katılan üç delikanlıyı aynı günde kaybettik. Tek tesellimiz Samsun Bafra'da akıntıya kapılan 8, Sinopta ise 4 kişinin kurtarılabilmiş olmasıdır.
Yakup Abi genellikle kıyıdan avlanan biriyim..Denize her ne kadar yakın otursamda(7 km)tüm hazırlığımı yapıp heyecanla kıyıya vardığımda balık olmayacak düzeyde bir solağanla karşılaşmam bayaa üzer beni Bu durumda otlayı en ileri atma çalışmalarına başlamak iyi olacak sanırım
İyi ki o heyecan içerisinde yüzünüze vuran, sürekli sizi aşağı çeken sular sizi pes ettirmemiş. İyi ki varsınız. Dilerim çooook uzun yıllar millete çektirmeye devam edersiniz.
Namık bu solugan değil, RIP akıntısı. Solugana ölü dalga da denir. Ölü dalga, adı üstünde , çatlayıp kırılmaz.Devenin hörgücü gibi denizin üstünde yuvarlanıp gider, tekne de hiç dalga darbesi duyulmadığı halde sallanıp durur. Ölü dalga veya solugan, denizde rüzgar olmadığı zaman görülür. Dalgalar, rüzgarın etkisiyle oluşur.Rüzgar hızlandıkça su kütlesine uyguladığı itme etkisi ve dolayısıyla dalga da büyür. FAkat sadece rüzgar hızı, dalganın büyüklüğü için yeterli, değildir.Aynı zamanda belirli bir mesafeye de ihtiyaç vardır. Bunu şöyle anlayabiliriz.Uçaklar için pist uzunlukları, nasıl gerekliyse,kuğular, küçük su birikintilerinden nasıl havalanamazlar ve havalanmak için uzunca bir mesafe su yüzünde ayaklarını da kullanmak zorundaysa dalga öyle, büyümek için uzun bir mesafeye ihtiyaç duyar. Karadeniz'de 5-6 m yüksekliğinde dalgalar oluşabilir de Marmara'da 3-4 m.de kalır. Daha doğru bir deyişle, Karadeniz ve Akdeniz'de aynı rüzgar etkisi altında Marmara'ya göre daha büyük dalgalar oluşur. Solugan veya ölü dalga ise rüzgar yokken uzaklardaki etkilerle taşınan su kütlesidir. Bunlar tabii tam ilmi açıklamalar değil,gerekirse daha detaylı ve ilmi dalga bilgileri de verilebilir. Ölü dalga zamanında balık olup olmaması ise tamamen o andaki diğer şartlara da bağlıdır.
Dogrusu benden cok daha bilgili genclerin kendi branşlarında faydalı olduklarını gördükce iyi ki bu forum var iyi ki burdayız deyip kutluyorum onları. Emekli bir öğretmen kardeşiniz olarak olta balıkcılığını yeni öğrenirken size daha çok ihtiyacım olacak. Devamını dilerim. Bilhassa Samsun dogumlu Sinopta yaşayan Yakup Beyi hemşerim oldugu için kutluyorum. Sinopta adliye ve polis teşkilatında görev yapan Samsunlulara olta balıkcıgında yardımcı olmasını mumkunu varsa salık verırım. Selam ve sevgilerimle....
İrfan En birinci şart: Denizde balık olmasıdır. Diğer şartlar da her zaman geçerli olanlar. Takımın uygun mu, yemin uygun mu, balık var ve yem yiyor mu, vs.vs.
Yakup abi çok iyi bilgiler verdin sağol ama insan boğulurken o panikle hiçbirşey düşünemezki.Kum kayması sonrasında bir arkadaşım boğulmak üzereyken zorla tutup dışarı attım.Sonra ona ''sakin ol'' diye bağırdığımı fakat paniklediğini söylediğimde'' seni hiç duymadımki'' dedi.Allah kazasız avlar nasip etsin.
