Turna ve Sazan nasıl avlarım.

================================================================================

TURNA BALIĞI
(Esox lucius.L)

Silndirimsi uzun gövdeli, kemikli bir balıktır. Ağzı ördek gagası şeklinde, üst kısmı iyicene basıktır. Sırt ve anus yüzgeçleri vücudun gerisinde bulunur. Dişleri çok (yaklaşık 700 adet) ve keskindir.
Turna balıkları hareketli ve durgun sulardan hoşlanırlar ve çok yırtıcı olduklarından, cok fazla miktarda balığı tahrip ederler. (bunlara tatlı su köpek balığı denebilir) Uzunlukları 1m. yi bulabilir. Kuzey yarımküreye özgü olan bu balıklar, kuzeye göre Avrupanın güneyinde daha azdır. Avrupada bulunan tek türü "adi turna balığı" dır ( Esox lucius.L.). Turna balığının ağırlığı 25kg. a kadar çıkabilir. Turna balığı Şubat-Mart-Nisan aylarında yumurta atar. Bu mevsimde eti iyi olmaz. Genelde, turna balıkları taze tüketimin yanısıra tuzlanmış veya füme olarak tüketilir. Almanya'da hafifçe zehirli olmasına rağmen, yumurtalarından havyar yapılır.


AVCILIĞI:
Bir çok turna avcısı bu balığın yaşadığı ortamda diğer balıkların nasıl olupta hayatlarını devam ettirebildiklerine şaşarlar, çünkü yenebilir ve/veya hareket eden her şeye saldırırlar. Hatta, bazı büyük boy turna balıkları su yüzeyinde yüzen su kuşlarına saldırıp yerler. Bu çerçevede, turna balığının avlanması oldukça basittir diyebiliriz.
Turna balığı, tatlısuların "yalnız kurdu" diye düşünebiliriz, ancak dikkat edilecek olursa, büyük bir turnanın yakalandığı yer ve civarında sıklıkla diğer iri veye aynı boy turnalar da oltamızı ziyaret eder. Bundan çıkartılabilecek sonuç, turnaların boylarına göre guruplar halinde bulunduklarıdır. Bu sonuca göre, "yalnız kurt" benzetmesi yerine "aslan ailesi" benzetmesi daha yerinde olur kanısındayım.
Bu tip guruplaşmaların olduğu noktalara, turna avcılığı bakımından sıcak noktalar adını verebiliriz. Eğer turna avladıysanız, avlanma bölgenizde her zaman daha iyi av veren "sıcak noktaların" varlığını siz de saptamışsınızdır.
Sıcak noktalar, aynı zamanda turna balığına yem olan canlıların da bol olarak bulundukları noktalardır. Buralarda, turna balığı genelde çok kısa süreli yoğun bir av verir, bu zamanın dışında doymuş olan turna balığını kandırmak oldukça fazla bilgi ve beceri gerektirir. Sıcak noktalarda temperatür ve barometrenin günlük optimumlarının oluştuğu zamanlar, turnanın mevsime bağlı gün içi aktivitelerinin tepe noktasını oluşturur ve bu çevrim günden güne değişiklik gösterir. Genellikle bu aktif zaman aralığı, bir saat kadar sürer. Sonbaharda bu aktif zaman bölünmüş olarak, sabahın ilk ışıkları ve akşam gün batımından kısa bir süre önce gerçekleşir. Kışın, suyun sıcaklığına bağlı olarak, aktivitesi düşen turna balığı, genelde kışın güneşli günlerinde tam gün ortasında aktiftir. Bu arada dikkat edilmesi gereken, gün ortası hesaplanırken güneşin doğması ile batması arasındakı zamanın ortasının bulunmasıdır. Yaz ayları ve ilkbaharda ise, bu zaman genelde öğleden sonra ve akşam üzeri arasında yer alır.
Avlandığınız yeri ve mevsimsel özellikleri iyi tanıyorsanız, beklediğiniz sıcak noktada aktif zamanı yakalayabilirseniz, ödülü de fazlası ile alırsınız.
Belirtmek gerekir ki, büyüme güdüsü ve rekabet yüzünden yavru turnalar bu tanımlar dışında kalırlar ve en umulmadık zamanlarda av verirler. Yeri gelmişken lütfen bir amatör avcı olarak kazara oltanıza gelmiş olan 700-750gr. ve altındaki yavruları zedelemeden geri salın, bırakın rekor boylar olarak sizlere geri gelsinler.

KISA AV BİLGİLERİ
TAKIM
1.70m-2.40m dolu fiber, tümden yaylanabilir tip.


MAKARA
1:4 turlu, orta boy makara

MİSİNA
El oltası: Olta 0.60-0.80mm tercihan şeffaf yeşil
Makara için: 0.30-0.45mm kahverengi min.20kg
testli.

İĞNE
Bronz kaplama, halkalı, ekstra güçlü;
Üçlü iğne için 10-6 Nr.
Tek iğne için 2-1/0 Nr.

YEM
Canlı tatlısu balıkları, ölü tatlısu ve deniz balıkları
Mepps, yapay yem, kaşık, iri Jigg

TEKNİKLER
Canlı yem, Ölü yem- çökertme, yüzdürme, çoklu çökertme.
Sürtme, atıpçekme.

AV TEKNİKLERİ:
Turna avcılığı, temel olarak sabit avlanma ve hareket halinde avlanma olarak ikiye ayrılır. Sabit avlanma sandal veya karadan belirli bir alanda avlanmak şeklinde olur. Hareketli avlanmada ise, tekne ile hareket halindeyken, sürtme, atıp-çekme veya yemli gezdirme şeklinde olur.

1- HAREKETLI AVLANMA
Her çeşit sürtme bu sınıfa girer. Sürtme için, çok çeşitli kaşık, seğirtme, mepps(döner) ve suni yemler vardır. Avlandığınız alan için bunlardan en uygununu deneme yanılma metodu ile seçmek zorundasınız, ama unutmayın ki, fazla süslü olanlar balığı kandırmaktan çok, avcıyı alışveriş için kandırmak üzere yapılmıştır.
Hareketli avlanmada diğer bir yöntem ise, canlı veya ölü yemle yapılan sürtmedir. Bu tip avcılıkta, genellikle kaya balıkları iyi sonuç vermektedir, ama istavrit, kolyoz gibi deniz balıkları da kullanılabilir.

2- SABİT AVLANMASabit avlanma;
Dip yemlisi (şekil 3.), ölü yem (şekil 4.), çökertme (şekil 5), canlı yem (şekil 6) şeklinde olur. Söz konusu yöntemlerden hangisi uygulanırsa uygulansın, eğer bir den fazla olta ile avlanılacaksa, oltalar arasında en az 10m mesafe bırakmak lazımdır.
Özellikle, ölü yem kullanıldığında, eğer zemin müsaitse (atılan yemi örtecek yosun, balçık bulunmaması halinde) çevreye abartmadan yemleme yapmakta fayda vardır.
Tutna sert bir balık olduğu için, özellikle kamışla avlanmalarda kakıç veya kepçeyi balığı sudan kesmek üzere hazır tutmak gerekir. Ayrıca büyük balıkların ağzından iğne çıkartmak için, yanınızda bir pense bulundurmakta fayda vardır. Turna canlı iken en kolay baş ve işaret parmakları vasıtası ile gözlerinden tutulur.

Dip yemlisinde, ölü yeme ağızdan sokulan beden, anus deliğinden çıkartılarak, fırdöndüye bağlanır. 3 lü iğne ağızda kalır, tercihan çelik beden kullanılırsa, bedenin balığa yerleştirilmesi daha kolay olur.
Bu, eğer dip yapısı müsait ise, balık dipte yosunlar veya çamur ile örtülmeyecekse, özellikle kıyıdan uzak mesafelere atış içim ideal bedendir.
Uygun olmayan zeminlerde, yem olan ölü balığa bir enjektör yardımı ile, karın boşluğuna hava pompalamak, yemin bir süre yüzmesini sağlar ve yemi görünür yapar


ÖLÜYEM

Ölü yemli bedende, yemin bağlı olduğu köstek, fıdöndünün iskandile yakın olan halkasına bağlanır.
Bu yöntem, orta mesafelerde ve özellikle su yüzüne kadar uzanan bitkilerin arasındaki boşluklarda iyi iş görür. Yem aynen dip yemlisinde olduğu gibi takılır.
Köstek uzunluğunu mesafe (suya giriş açısı) ve ortam özelliklerine göre ayarlamak gerekir, ancak köstek boyu 30-34cm. den daha kıa tutulmaz

ÇÖKERTME
Çökertme oltada, beden suyun içersinde kalan iskandilden yaklaşık 40-50cm. uzağa bağlanan bir şamandıraya sabitlenir.
Yem olarak, ağırlıkla Kolyoz, İstavrit ve iri Sardalya gibi deniz balıkları ve Kızılkanat, İnci balığı ve Sazan yavruları göğüs yüzgeçlerinden kesilip baş tarafı atıldıktan sonra (baş tarafları yemleme için kullanılabilir) arka tarafları kullanılır.
Beden yeme bir çuvaldız yardımı ile, 3lü iğne kesik tarafında kalacak şekilde geçirilir ve beden fırdöndüye tesbit edilir.
Balık yemi aldığı zaman, kıstırmayı da yerden keser ve samandıra su yüzüne çıkar. Bu durumda iğnenin oturması için ilk önce kuvvetli bir tasma vurulur ve balık suyuna göre çekilir.


CANLI YEM
Canlı yem kullanıldığında, şekil 1. deki gibi çift 3lü iğneli bir beden kullanılır.
Yem bedene, ya fıdöndüye baş tarafı gelecek şekilde arka iğne boşta olmak üzere, ya da yemin kuyruk tarafı fırdöndüye gelecek şekilde (şekil 6.), ya da her iki 3lü iğnenin birer kancası balığa kuyruk ve sırt tarafından takılı olmak üzere sabitlenir.
Birinci şekilde, yem takılmasında kıstırma balık ile şamandıra arasına, ikinci şekilde yem takılmasında ise (şekil 1-2.) şamandıra ve iskandil arasına, fırdöndünün iskandile bakan halkasına veya 3lü fırdöndü ile- 30-35cm. bir köstek ile sabitlenir.
Köstekli tipte şamandıra ile iskandil arasındaki bedenin gergin durabilmesi için, suyun derinliğinin tam olarak bilinmesi gereklidir.