Zeytinyağlı Soslar Zeytinyağı ile sarımsak Akdeniz mutfağının ayrılmaz bir parçası ve simgesidir. Hatta Akdeniz mutfağı bunlarla bütünleşmiş denebilir. Zeytinyağı balık yemeklerinde, özellikle fırın ve ızgaralarda sos olarak kullanılmaktadır. Bu kullanımda sarımsak da çoğu zaman zeytinyağına eşlik etmiştir. Bunlardan bazı örnekleri aşağıda bulabilirsiniz. Tamamını ızgara, fırın ve hatta tava yemeklerinde kullanabilirsiniz. Sicilya usulü zeytinyağlı sos (Sal Moriglio): Zeytinyağına limon suyunda çırpılmış otlar (örneğin kekik, maydanoz, biberiye) ve dövülmüş sarımsak ilavesi ile yapılır. Piedmonte usulü sos (Bagna Cauda): Dövülmüş sarımsağın, çeşitli baharatlı bitkilerin (örneğin kekik) zeytinyağı içinde dinlendirilmesi ile yapılır. Cenova usulü sos (Pesto): Dövülmüş çam fıstığı ile fesleğenin zeytinyağı içinde dinlendirilmesi ile yapılır. Dalmaçya usulü zeytinyağlı sos: Rafine edilmemiş koyu ev tipi zeytinyağında dövülmüş sarımsağın dinlendirilmesi ile yapılır Marsilya usulü zeytinyağlı sos (Ailade): Dövülüp zeytinyağında dinlendirilmiş sarımsaklı karışıma dövülmüş ceviz ilavesi ile yapılır. Yunan usulü zeytinyağlı sos (Skordalia): Ufalanmış ve ıslatılmış bayat ekmek veya patates püresi içine dövülmüş ceviz, zeytinyağı ve sirke ilavesi ile yapılır. Kökü Bizans’a kadar dayanan bu sos bizim taratorun ağababasıdır. Limonlu balık sosu: Eşit miktarda limon suyu ile zeytinyağına dövülmüş sarımsak veya sarımsak tozu ilave edip karıştırılarak hazırlanır. Lokantalarda balık sosu olarak bolca kullanılan bu karışımı istenirse ince doğranmış maydanoz ve taze soğanın yeşil kısımları da rondodan geçirilerek ilave edilebilir. Sirke ve soğanlı balık sosu Taze soğanı ayıklayıp ince doğrayın ve bir kaba alın. Zeytinyağı ve sirke ilave edin. Ayıklanmış ve ince doğranmış dereotunu, sirkeyi ve kararınca tuzu ilave edip karıştırın. Sirke sevmeyenler aynı miktarda limon suyu kullanabilirler.
Mehmet abi sağol paylaşımın için sos bilgileri önemli iyi hazırlanmış soslarla yemekler çok daha güzel tatlar kazanıyor.
Sarmısağın faydaları Uzmanların tespitlerine göre, sarmısağın insan sağlığı açısından en önemli faydaları şöyle: Antioksidan özelliği bulunuyor (Bağışıklık sistemini kuvvetlendiriyor). Bunu vücuttaki serbest radikalleri (zararlı maddeleri) etkisiz hale getirerek yapıyor. Kanser yapıcı maddeleri vücuttan uzaklaştırıyor. Doğal bir antibiyotik. Kardiyovasküler (kalp-damar sistemi) hastalıklara karşı çok önemli doğal bir silah. Kandaki yüksek serum kolesterolü ve trigliserit seviyesi damar tıkanıklığı riski için en büyük faktörlerden biridir. Sarmısak kolesterol ve trigliseritleri düşürücü etkiye sahiptir. Doğal bir ağrı kesicidir. Sarmısaktaki kimyasal bir madde doğrudan vücudu etkileyerek ağrı hissinin azalmasını sağlıyor. Yaşlanmayı geciktiriyor. Yaşlılarda ve kuvvetten düşmüş hastalarda çok faydalı. Nezle ve bronşitte etkili. Damar sertliğinde zararlı kolesterolü düşürür, faydalı kolesterolü yükseltiyor. Yorgunluğa karşı etkili Hücrelerin tamirini kolaylaştırıyor. Böbrek taşını önlüyor. Mide ve bağırsakları uyarıp faaliyetlerini artırarak hazmı kolaylaştırıyor. Uzmanlar sarmısaklı yoğurdun, zehirlenmelere karşı insanı koruduğunu ve sarmısağın en ince damarları dahi temizleyerek oralara kan gitmesini sağladığını bildiriyor. Sarmısak bütün salgı bezlerini çalıştırmak ve vücudu zehirlerinden temizlemek suretiyle, genç ve dinç olmayı, uzun yaşamayı sağlıyor. Kurşun zehirlenmelerine iyi geliyor. Sarmısak esansı akciğerler yoluyla dışarı atılırken bu organları ve bronşları dezenfekte ediyor, oralardaki mikropları öldürüyor ve bronşların ifrazatını artırarak öksürükle astıma faydalı oluyor. Veremin iyileşmesinde de önemli bir rol oynuyor. Krampları önlüyor. Halsizlik ve yorgunluk için de etkili. Gut, nefes darlığı, sivilce ve şeker hastalığına çeşitli yönlerden olumlu tesir ediyor.
Abi çok iyi hoş da bi de kokusuz sarmısak icat ediversen boş bi zamanda (gerçi ben kokusunu seviyorum ama olsun başkaları rahatsız olmasın)
Soslar gerçekten yemeği kurtaran en önemli eklenti.Bu soslar tatlı su balıklarında işe yarar mı acaba
yaramaz olurmu hiç Zeytinyağına limon suyunda çırpılmış otlar (örneğin kekik, maydanoz, biberiye) ve dövülmüş sarımsak ilavesi ile hazırladığımız sosu alabalık veya sazanın üzerine kullanırsan tadı daha lezzetli olur
Paylaşım için teşekkürler hepiniz bugün yemek tariflerine ve soslara öncelik vermişsiniz sebebi nedir acaba?
Gonder Mehmet Bey gonder. Sayende burda sarkuteri sahibide olacagim...Anlasildi... Paylasimin icin cidden cok tesekkur ederim. Gurbetcilere yaptigin faydayi bilemezsin...
Afiyet olsun H.Alp kardeşim sende 1 tepsi baklava yolla şu aç kardeşine Aydına geldim geleli 1994 den beri yani düzgün bir baklava yemedim desem olacak Ankarada Gaziantepli ustalar malzemeden çalmadan yaparlardı bol cevizli fıstıklı tereyağlı off ki of yemede yanında yat bende fırından çıktıktan sonra biraz ılık oluca çok severim kokusunu hala unutamıyorum