Büyük lüferleri kalama kullanmadan kıyıya kadar çekip sonra da düşürmeden kıyıya alma formülü var elimde; vakt-i zamanında uygulardık bunu; üstelik Haydarpaşa mendireği gibi yüksek yerlere kaldırırdık balığı; formül bende kalsın... Eski balıkçı abilerimizden öğrenmiştik zamanında...
Abi, tuttuğun balık orkinos değilse, girmez kolay kolay. Daha doğrusu girmemesini sağlarsın. 750 gr'lık balığı almanın çok fazla bir şeysi yok zaten. Bu kolayca yorulur, palamut ve lüfer sürüsünü sever, alıp başını gitmeye çıkmaz pek. Ama büyük bir şey geldiyse, 5kg filan çeken, ya bir bardak soğuk su isteyecek, yada kalamaya müracaat edeceksin mecburen.
Abi 80li seneler, hantal fiber kamislar, kiloya yakin baliklar. Tarabya halk plajinin saginda façyo restoranin kaldirimina igneden kurtulan baligin uçtugunu bilirim. Bugünkü karbon kamislar omuz üstü çikarmayi kaldirmaz heralde. Bogazda 6 kilo degil 3 kilo bile rastgelmedim ben kofana olarak. Max 2.5kg civari o da bizim tuttugumuz degil.
Ha sen çekerinden bahsetmisin, balik agirligi sandim ilk. O konuyu bilemiyorum güç limiti nedir falan.
Lüfer boş gibi gelir ya sık sık. İşte bu büyükler onu daha çok yapıyor roy. Sen çektikce, kimmiş bu çeken bir görelim baklaım boyunun ölçüsünü der gibi, kuzu kuzu gelir böyle genelde. Acemisi son sürat sarar, sarar, balık tekneye (kıyıya) gelince başlar çırpınmaya, hele teknede kepçeden çıkarırken filan iyice saldırganlaşır, kuyruğuyla girişir acemiye, bildiğin döver resmen. Zaptedilmez bir şey olur. O yüzden işi bilenler, balığı gezdirip, yorup ondan sonra yanlarına alır. Çok eleman gördüm, burnundan filan kan gelen, lüferin hışmına uğrayıp.
He o korkuyla büyüdük zaten. Parmagini kopartir kurcalama kovayi derlerdi, yaklasamazdim kovaya korkudan. Orta okuldayken üstüne bez atip tutardim. Ben hiç kofana tutamadim daha da tutamam heralde
tutarsın roy biraz sansının yaver gıtmesi lazım sandalla acılma sansın olsa yuzde 50 tutma sansında olur kıyıdan dusuk biraz sans
ben bir yer bılıyorum yakınlarda uzaga gıtmene gerek yok sandalla capari atıyoruz. kısmet olursa seneye gelirsen sandalda ayarlarsak gıderız sansını orda denersın bırde
Aslında uygun ama, daha yakın yerlerde var. Gerek cote d'azur, gerek Biscay körfezi, kofana açısından yoğun yerler. Bilhassa, biscay körfezinde ispanya'ya yakın olan kısımlar daha iyi netice verir. Ama La Rochelle ile Pyla sur mer arası, o büyüke nehir deltaları bölgesi baya iyidir. Aşağıda, Bayonne tarafı da iyi kofana yapar. Riviera'da, De Bouc limanının olduğu körfez önemli lüfer yataklarındandır.
Okyanusun bu kiyi tarafi ve akdenizin bati kesiminde lüfergil yok diye biliyorum Serdar abi. Cote d'azure tarafinda perpignan-monaco tarafi, atlantik kiyisinda la rochellden calais'ye kadar ve bordeaux civarina gittim. Markette pazarda bile görmedim. Romanyadan balik getirten birkaç balikcidan tesadüfen rastgeliyorum ekim-ocak arasi. Halk tanimadigi için 40cm lüferin kilosunu sardalya fiyatina veriyor. zaten sunlari sar diyince nerelisin diye soruyorlar genelde.
Okyanusta aşağıya gitmen lazım aslında. Sınırı aşmayı göze alırsan, ispanya, Ebre deltası vs. baya bol lüfer olan yerler, akdeniz yakasında. Okyanusta ise yukarıya doğru, manştan inen soğuk lüferin önünü kesiyor, oralarda pek denk gelmez. La Rochelle'den aşağıda, yazın sıcak zamanlarda denk gelir biraz. Taaa, Bayonne'a kadar böyle olur genelde. Bayonne civarı lüfer bulabileceğin az yerden biridir oralarda. Bahsettiğim yerlerde lüfer bulunur, bayada iyi av verir aslında. Bizzat tutmuşluğum çok oralarda. Nehirlerin denizlere karıştığı yerlere dikkat etmek lazım. Lüfer akdenizde, genel olarak büyük nehirlerin aktığı körfezleri tercih ediyor. Perpignan - monaco tarafında olması pek olası değil. Marseille, Martiges taraflarında olur lüfer ancak. Marseille'de baya meşhurdur lüfer, tassergal adında park, kafeler filan var bolca.
Zaman olarak da denk gelmemis olabilirim. Halkin bu baligi tanimamasini garipsiyorum. Marseille'e gittim, bouillabes yedim orda da görmedim lüfergil. Gerçi haziran ayiydi ama bleufish diye sorunca tren görmüs büyükbas gibi bakiyorlar adama genelde. Perpignan-monaco tarafi derken o araliktaki tüm sahil seridini gezdim. Yer yer olta atmisligim da var. St raphaelle'de 0.08 köstek 0.10 beden 12no siyah igne turuncu flos çapari ile 3lü-5li istavrit tutup, yemle tek tek debelenenlere bir de kapak yapmistim. Oralarda da balikcilara sordugumda avlayana rastlamadim. Belki açikta tekneciler avliyordur. Saman gibi olup ekonomik degeri yok ise belki halk ondan tanimiyor olabilir. Istanbuldan çanakkaleye akan lüfer bile egede çamurlasiyor. ha levrek dersen, bacak kadarlarini yemle tutana denk geldim, 2 kilo üstü bana denk gelmedi hiç. Tüm bu saydigimiz yörelerde yerel adi ile 'bar' bildigimiz levrek mevcut ve oldukca da kiymetlidir.
Fransa ilginç bir yemek kültürü olan yer benim gördüğüm. Bizim kültürümüze pek benzemiyor. Bizdeki kebapçılık, mangal, ızgara filan olayları onlarda pek makbul değil. Daha ziyade böyle bol otlu, süslü, soslu şeyler seviyorlar. Lüfer'de böyle yenmeye uygun bir balık değil zaten. Lüfer ızgara olacak, yanına hiç bir şey olmayacak, biraz aslan sütü vs. ile alınacak. Heleki, tipik fransız adeti olan, önce şarap, sonra salata/çorba, ardından et/ana yemek ve akabinde tatlı. sonrada hazmettirsin diye sert bir şarap. Sofrada, soda ve şarap olması... Bu ağız tadına düşkün fransızların bizler kadar lüferi sevebilmesi pek mümkün değil. Tamam, kofana kof olur, eti lüfer kadar güzel olmaz ama, genede yabana atılamaz. Aynısı ABD'de yaygındır. Gayet güzel olan lüfer, snapper olarak bolca tutulur. Hem bildiğin derede tutulur ama kimse sevmez tadını. Kırmızı biberle filan marine edip yağda kızartırlar. Kısaca, lüferin sade nefis olan tadı, bu adamların damak tadına pek uymuyor gibi geliyor bana.
Mide sorunsalı temel sorunsal olduğu için atladık sanıyorum. Bahse konu yerlerde, baya önemli boy ve miktarda lüfer/kofana tutmuşluğum var. Ama bu aradan bir hayli vakit geçtiği ve bugün durumun tersine olabileceği gerçeğini gözardı etmeyi gerektirmez. Belki yolun bahsettiğim yerlere düşer, o zaman en azından burada bir denenebilir demek mümkün olur sanıyorum..
Aman ha, İspanya'dan uzak dur. Sonra burada yazarsın, oraya iner inmez, kaşla göz arasında her şeyimi çaldırdım diye. : Neye uğradığını anlamazsın bile. Benden söylemesi. Belki İbiza tarafları olabilir.
